Quizáis é conveninte falar eiquí algúns termos sobor da personalidade de ” Kerenski “, por mor de esclarexar certos aspeitos da miña proposta.
Coñecía eu a ” Kerenski ” dende que retornei da deportación. Tiven con él, xa no terreo da actividade pública e profesional, xa na dos contactos persoáis, relacións sen fin e amáis moi estreitas. Escoiteille falar decenas de veces: en calidade de falante na ” Duma “, de ponente político, de interlocutor privado. Nas datas da miña situación ilegal, pasei a miudo a noite na súa casa. Máis d’unha vez, logo que él fixo a miña cama no seu gabinete, poñerámonos en longas conversas ata a media noite. Máis d’unha vez, veu a miña casa, expledindo alí coma un furacán segundo a súa costume, e logo de sortear a unha parella dos seus inevitábels vixilantes, na miña porta, o cal obrigoume a redobrar logo os coidados.
Aquelas conversas comezaban sempre por unha ollada ó horizonte, con as narracións do diputado sumerxido no caldeiro das novas, no centro da actividade pública d’abondo xélida n’aquelas datas. Mais aquelas narracións trocaban axiña e con toda regularidade en controversias, do máis acerdas e bravas, o cal non incidían endexamáis, nembargantes, nas nosas relacións persoáis. Non estabamos de acordo en ren, coidábamos cada problema político dende puntos de ollada opostos e, en poucos termos, pertencíamos a dous universos políticos dispares.
A historia colocou un custoso frete sobor dos seus fébles ombros. ” Kerenski tiene unas manos de oro “, acostumaba eu a dicer, referíndome con elo a súa enerxía, a unha capacidade de traballo abraiante, e unha natureza inacabábel. Mais él non posuía, nin unha testa de estadista nin unha verdadeira educación política. Sen istas cualidades necesarias, o ” Kerenski ” insustituíbel dos días de febreiro non podrera esquivar a falla. Con o seu desvanecemento total da escea política, logo de outubro, perdéramos ¡ ay ! unha grande parte do que seducíramos en base da revolución de marzo.
Agora que se atopa morto politicamente, e sen esperanza de rexurdir, porque perdiu a súa autoridade en tódolos ámbitos, é moi sinxelo engadir unha pedra á súa tumba e darse os parabéns de xulgalo dende facía moito tempo; mais a mín non me tentan lauréis d’ise xénero. Opoñente convencido de ” Kerenski ” dende o día do noso primeiro encontro, reprobei con bravura a súa política no transcorrer da súa etapa no poder. Meu xuizo non trocou endexamáis, pola contra a de moitos que non votaron moito tempo en enfastiar logo da súa baixada. Por iso teño dereito a subraiar a súas cualidades e a facerlle xustiza.
Fronte o bolchevismo trunfante que lle inxuran, a pesares do súa indiscutíbel liga con as forzas da reacción burguesa na contra da democracia, a pesares de todo o que él fixo por sufocar a revolución e levarla a ” Brest-Litovsk “, afinco que fora un demócrata verdadeiro, combatindo polo trunfo d’una revolución do xeito que él a concibía. Non tiña a forza necesaria para refacer as súas bóas intencións, mais atopábase convincido de ser un bó socialista. A situación do voceiro, o máis brilante e máis popular da cuarta ” Duma “, seu papel na revolución no intre de ser zanxado o zarismo, non contrapesaron a súa obxectividade con fallas, súa incapacidade para xulgar os acontecementos acertadamente e a súa inxénua estimación por moito das súas forzas. Enérxico coma un home de ” Turquestán “, a grandeza dos acontecementos e o lugar que tiña n’eles embriagaron. A súa afección a o solemne e o teatral, fixo o resto, cando él presidiu o tribunal revolucionario.
” Kerenski el jactancioso “, chamáballe ” Lenín “. Mais sego estando convincido da súa sinceridade democrática por que si, inxenuamente él non afastaba a súa persoa da revolución, endexamáis colocou isa persoa e seu poder porriba da revolución.
Sinceiro ata nos seus erros, seguro da exactitude das súas olladas e das súas decisións, de bóa fe atrancouse na súa política antidemocrática, soterrando con él a propia revolución.
Expelido de comezo de ” San Petersburgo ” dende o 10 de Maio de 1914, fora eu n’esas datas redactor xefe da revista de esquerdas “Sevremennik”, ( ” El comtemporáneo ” ), que adoitou no percorrer da guerra unha posta internacionalista, con maior disconformidade dos seus cooperantes, ” Defensistas ” mais con gosto dos cooperantes migrados. Súa esmagallante maioría xuntouse o arredor da banda de “Zimmerwald”. Decontei vivindo, pois, a maior parte do tempo na capital ata a revolución cun pasaporte incerto, durmindo ou ben cada noite nun lugar desigual ou ben escorregándome como unha tebra no meu propio apartamento ónde decontaba vivindo a miña familia, mais esquivando o porteiro.
Dende novenbro de 1916 fora eu menbro da redacción e, e case na súa totalidade, o redactor de maior brío da ” Lietopis ” ( ” La Crónica ” ), mantendo ista revista do “Máximo Gorki” baixo a espada de Damocles da correción xudicial. Miña situación ilegal no me poñía cangalladas, nenbargantes, traballar en calidade de economista, con o meu verdadeiro nome, n’un dos organismos atarefados da rega do ” Turquestán “, agregado o ministerio do Agro.
Semellantes era, a miña situación oficial, meus títulos as miñas funcións, no intre da revolución de 1917.
Zimmerwald
O martes, 21 de febreiro, atopábame eu sentado no meu despacho da “Oficina del Turquestán”. Trás o caneiro, dúas rapazas mecanógrafas leriaban dos atrancos do abastecemento, das peripecias que se impulsaban diante das tendas, da axitación das mulleres, da tentativa de pillaxe de non sei que almacén: Fíxate – dixo con brusquedade unha d’aquelas xoves. – ó meu xuizo é o comezo da revolución.
Aquelas rapazas non coñecían o que é unha revolución, e non as creín. n’aquelas datas, levado sobor das miñas canles de rega e os meus tanques de auga, sobor dos meus artigos e meus foietos, sobor dos manuscritos e as galeradas de ” Lietopis “, pensei e soñei con aquela revolución que se nos viña enrriba.
Namentres o desacougo do zarismo, a atención da opinión pública e das agrupacións políticas de ” San Petersburgo ” focalizábanse por antes sobor da ” Duma “, emprazada para o 14 de febreiro. As partes máis módicas da esquerda socialista plantexaron para isa data una mostra rueira dos obreiros con as ordes: ” ¡ Pan ! ! e ” ¡ Abaixo a autocracia ! “. Os fundamentos de maior lindaxe, entre os que me atopaba, negaronse, pola contra, en diversas reunións política, a xuntar o movemento obreiro con a ” Duma “. De certo, que os medios parlamentarios burgueses mostráronse en capacidade, non só que non puideran estar con o proletariado, ainda que non fose máis que para acolloar a ” Rasputín “, se non tamén que tiñan medo como a o lume unha tentativa para facer uso das forzas do proletariado na loita por un rexímen constitucional, e para a guerra ata a victoria total.
Seu medo atopábase perfectamente axeitado. Podíase certamente, afoutar e lembrar ” El Espíritu ” mais non foi imposíbel obter seus servizos. D’iste xeito logo, o ” Bloque Progresista ” da ” Duma “, que representaba as posicións de toda a nosa burguesía abastacida, non avaliaba conveninte máis que erguerse en armas contra o movemento proletario.
Duma
Pouco tempo con anterioridade, ” Miliukov ” manifestou que atopábase disposto mesmo a súa ” Victoria total “, ata os ” Dardanelos “, ata a os servizos a lles emprestar a os valentes aliados, sí todo aquelo non puidera acadar máis que a o rezo d’unha revolución. E agora por mor dunhas azueiras referintes a eventuáis manifestacións rueiras, remataba de publicar o seu chamamento a os obreiros, no cal confesaba que todo feito pola súa banda contra do seu governo namentres durase a guerra non poidera ser máis que unha suscitación da ” Okhrana “.
Polo resto, os políticos de ” San Petersburgo ” reclamaban n’aquel intre a composta do abastecemento da capital polo concello. Foi a nova consigna dos liberais e das xuntanzas democráticas.
Nin un só partido adecentábase para a gran conmoción. Todo o mundo reflexionaba, soñaba, barruntaba, emocionábase… . ¿ A revolución ?, ¡ Fora en demasía incríbel !. Toddo o mundo discorría que aquelo non fora unha verdade, se non só un soño. O soño dos longos anos complexos, as esperanzadas de moitas xeracións. Ainda que, sen crer n’elo, eu repetía de xeito metódico as parolas da rapaza mecanógrafa: ” Si esto es el comienzo de la revolución “.
Nos vindeiros días, 22 e 23 de frebreiro, o movemento rueiro sobresaiu con moita claridade o marco acostumado dos mítines de fábricas e descubriu a frouxidade das autoridades. Resultou palpábel que istas no se atopaban en condicións de sufocar o alzamento en xerme, Nembargantes o aparello disposto dende facía decenas de anos. E a cidade encheuse de barullo e de desordes.
Algaradas semellantes ocorreran xa con asiduidade, máis o que cachaba a primeiras, foi xustamente a indeterminación das autoridades. Sen dúbida, no se tratou ainda máis que de desordes e non de revolución. Nengún partido adoitaba pensar n’aquel intre en encararse cara semellante saída; esforzábanse sinxelamente en facer uso do movemento con fins de reclamo.
O venres, 24 de frebreiro, o movemento agrandábase xa como unha ondada por ” San Petersburgo “. A ” Perspectiva Nevski ” e varias prazas do centro atopábanse inzadas pola multitude. Nas rúas principáis argallábanse mítines voantes que a policía e os cosacos espallaban sen enerxía. O xeneral ” Khabalov “, governador militar, fixo público un bando no cal recoñecía xa, contidamente, a incapacidade da autoridadde: manifestou que, como as notificacións preventivas non facían influxo, a represión fariase na vindeira con o máximo de enerxía. Como foi de agardar, aquel chamamento non obtivo resposta. Para todo observador fero, foi manifesto que se atopaban diante d’unha situación nova, dispar das desordes d’outro tempo. Aquel venres, din por certo, como un feito consumado, que estabámos diante d’unha revolución; nembargantes tildaronme de optimista e contestaronme engruñándose de ombros.
Perspectiva Nevski
Coidando que os feitos vistos foran de moi xusta elocuencia, estudei o enrredo político. Foi moi limpo. Habíase que orientar cara unha subersión extremada. Mais, ¿ que xeito e que programa fora veraz darlle ?. ¿ Quén poidera recoller a herdanza da autocracia zarista ?.
Aquela brava problemática non se me asemellou entón que mostrara grandes atrancos. Logo afondei n’él moito máis e dubidei da saída que enton tivo. No percorrer do espazo da desorde e do afogamento da revolución pola política de ” Kerenski-Terestchenco-Tsereli “, en agosto-setembro de 1917, e logo do golpe de estado bolchevique, tiven de máis a impresión de que o remedio, no transcurrir d’aquelas xornadas de febreiro, poidera, e debera, ser diferente. Mais n’aquelas datas, creín arranxar aquel problema de ” Alta Política ” case sen dúbidas.
Kerenski
Tsereli
Terestchenco
O poder que empraze a o zarismo, debera ser de razonamento burgués, pensei. ” Trepov ” e ” Rasputín ” non deberan nin poideran ser emprazados máis que por dirixentes do ” Bloque Progresista ” da ” Duma “. Se nón, o alzamento botarase a perder e a revolución rematará.
Meu razoamento baséase sobor do total dispersión das forzas democráticas baixo a autocracia; non dispuñan n’aquelas datas de nengún organismo forte, político, profesional ou de concello. Falto de cohesión, aillado das outras clases, o proletariado non se atopa en condicións de xerar máis que organizacións de combatentes. Foi unha baza na loita de clases, mais non unha forza capaz de exercer o poder estatal.
Agora ben, no caso de que aquelas forzas democráticas tentasen facerse donos do poder. Terían que sobrepoñerse as trabas por decilo d’iste xeito insuperábels: as normas de governo en condicións de guerra e de disgregación rebasan as súas posibilidades; o derrubamento do aparello económico e lexislativo recolleron xa amplas proporcións; a industra, os transportes, o abastecemento foron organismos inserbíbels. A capital tiña fame. Se o novo poder non lle foi posíbel poñer outra vez en funcionamento toda a cacharrada do ” Estado ” e facela arrincar a toda velocidade, a revolución non podería manterse.
Agora ben, o aparello administrativo burgués atopábase moi presente. O exército de funcionarios, os organismos urbás e rurais axudados por tódalas forzas democráticas, puideran cumprir a ” Miliukov “. Non existía nin podera existir negún outro aparello.
Miluikov
O outro aspeito da problemática é político. Implantar un poder democrático excluindo o ” Bloque Progresista “, non sinalaba tan só deixar de usar n’unha posición grave un aparello estatal aveciñado, se non que supoñía tamén a coalición de toda a ” Rusia ” dona na contra da democracia e a revolución. Tódolos burgueses puideran, n’iste caso, botar o conxunto das súas forzas no partido do zarismo e constituir con iste unha fronte incomparábel contra a revolución. En semellantes condicións, o investimento do poder polos socialistas levaría a unha pronta falla. O primeiro poder revolucionario, dicíame eu en febreiro, non pode ser maís que burgués.
D’iste xeito supúxose que o primeiro estrondo da treboáda revolucionaria detívenme diante da imposibilidade práctica de erixir un poder soamente democrático que, nembargantes, supoñía ¡ A liquidación inmediata da guerra !. Porque, limpo é, eu xulgaba imposíbel que un poder decmocrático decontara a guerra e unha vitoria da revolución pareceume concluínte. Mais xuntar a tódolos outros atrancos n’un troco bravo e radical da política extranxeira pareceume inconcebíbel. A máis d’unha política de paz houberanse amecido, n’iste caso, unhas problemáticas inxentes leadas a desmobilización, a transformación das industras, e por conseguinte, o perche en masa das fábricas, a o paro en grande medida e a desfeita da economía nacional.
Semelloume, pois, indispensábel que a burguesía asumira as problemáticas da pólitica exterior, a termo de crear as mellores condicións para a liquidación da guerra.
O poder debía pertencer a burguesía. Mais, ¿ Quixera ela, sabería adonarse d’él ?. ¿ Ía a aturar o poder de máns da revolución ?. ¿ Ou ben, prefiriría disociar a súa causa da mán da revolución principada e machucar aquél movemento uníndose a trullada do Zar ?. Ou se non, ¿ resolvería extenguer o movemento con a súa neutralidade, desleixándose a él mesmo, rendéndose a unhas intuicións básicas que lle trocarían en anarquía ?.
Por outra banda, ¿ Cal sería a atitude dos partidos socialistas, a os que lles pertence acadar o control do movemento e orientalo ?. ¿ Tódolos fatos socialitas ían a poñerse dacordo no referente a opción de poder, ou ben algúns quixerana facer uso das intuicións desencadeados para unhas tentativas sen senso tendendo a o establecemento da dictadura do proletariado, a o reparto instantáneo dos despoxos dun animal que vivía ainda ?.
Manifestadas istas inquiras, tiña eu que ir máis lonxe. Se a saída xusta do problema podera perigrar por ámbalas dúas bandas, ¿ seríame posíbel coadxuvar activamente no xogo das forzas políticas, ainda que só fose para procurar un compromiso ?.
En semellantes condicións , o 24 de febreiro, o medrar o movemento nas rúas e convirtirse n’un feito consumado a revolución, só seu froito decontaba sendo incerto, e eu, escoitaba escasas novas que acontecían; pois todo o meu coidado atopábase concentrado no que acontecía non centros socialistas por unha banda, e nos medios burgueses, en particular nas faccións da ” Duma “, por outra banda.
Tiña eu amplas relacións nos medios máis diversos da capital, mais por mor da falla d’un xuizo público ceibe n’aquelas datas e, sobor de todo, por mor da miña situación ilegal, foime moi difícil informarme do estado de azo dos diferentes fatos. Sintíame lonxe das retortas nas que, o meu entendemento, aviábase n’aqueles intres os acontecementos . Un senso de aillamento e de incapacidade e unha necesidade de formar parte da revolución para cumprir n’ela o meu traballo, foron os sentementos que me domeaban n’aqueles días.
Foi xusto, diante de todo, previr, poñerse en contacto con os centros de ámbolos dous campos onde poidera eu acadar datos serios de fiúza.
O venres pola noite, telefonei a ó omniscente e úbicuo ” N. D. Sokolov “, advogado de sona en ” San Petersburgo “, un dos principáis arquitetos do primeiro espazo da revolución. Tíñase él xulgado coma bolchevique mais, en verdade, flerteado a os medios radicáis da capital. Ficamos dacordo en xuntar a os expoñentes do diversos fatos ó seguinte día, as tres, na súa casa da rúa ” Sergiefkaya “, para un troco de impresións sobor da situación. Agardaba eu que aquela xuntanza premitírame darme de conta mellor das posicións dos fatos burgueses así coma dos dirixentes demócratas. En calidade de representante da alta esquerda do socialismo, adoitaba eu pensar en intervir se fora necesario, en favor d’un governo revolucionario limpamente burgués, e mesmo exixir un compromiso indispensábel para formación semellante governo.
A natureza e as lindes d’aquel compromiso foron palpábels, boquexados xa polo roteiro dos acontecementos. As manifestacións das masas no trascurrir das xornadas de febreiro foron pouco metódicas; e pouco permitui fincar que estiveran dirixidas. En xeral os grupos socialistas orzados non dirixían os movementos polpuláis nen os encamiñaban cara un obxetivo preciso. Certamente, a nosa anterga orde nacional e convencional: ¡ Abaixo a autocracia!, atopábaas no s beizos de tódolos oradores de rúa, mais aquelo non abondaba coma programa político. Fora unha idea negativa, certamente. En canto o problema do poder, non se plantexaba ni por asomo as masas.
Especialmente a parola ” Asamblea constituyente “, que non representa unha problemática de actualidade se non só un punto de programa común a tódolos patidos socialistas, ficaba, aqueles días, na súa totalidade nos luscos.
Pola contra, outra orde instituíase amplamente no trascorrer das manifestacións rueiras, orde que agochaba un contido sumamente tanxíbel, de contras mois adustas.: ¡ Abaixo a guerra !. O arredor d’ista consigna loáronse tódolos mitíns das xornadas de febreiro.
Resolve con toda perfeción que, xustamente quel xeito de movemento debera fixar a atitude de toda a burguesía pudente con respeito a revolución. Na medida no que os elementos burgueses podían admitir a liquidación do zarismo, só podían facelo vendo n’elo un medio de rematar a guerra con trunfo. O remate do rexímen de ” Rasputín ” foi xulgada pola burguesía coma un medio de reforzo das forzas armadas. N’istas condicións, a burguesía non podía ter ren en xeral c’un movemento que ollaba a idea de ” La guerra hasta el final y hasta la victoria total “. Para chegar a un poder burgués, foi, pois, preciso, suprimir, pasaxeiramente, as consignas antimilitaristas. Tratábase d’un compromiso ineludíbel mais aquel compromiso, ¿ foi abondo para conseguer a fin desexada ?. Sen él, a burguesía, de acordo con o zarismo amagullaría a revollución. ¿ E podería se quera suxeitar a constitución d’un governo burgués ?.
¿ Qué intencións sostiñan no campo de ” Miliuhov-Gutchkov ” ?, ¿ Que resolverán eles ?. Foi xusto saber cal fora a atitude do campo oposto. Os feitos botaban sobor dos ombros dos militares socialistas adiantados o peso d’unha tarefa dificil, pode que machucante, que exixía d’eles, non só un analise fondo dos acontecementos, se non tamén unha sangue xélida e un adoitrinamento as circunstancias que podían semellar dende fora como unha traizón os seu ideáis e ser incomprendidas polas masas.
A burguesía atopábase aterrezada polo movemento, non se poñía a súa beira e, por conseguinte, foi oposta a él. Mais non podía deixar de telo en conta e de tentar aproveitarse d’el. A Consigna política da burguesía, consigna a cal se apelicou toda a ” Intelligentsia ” radical fora: ¡ Un gabinete responsable ante la Duma !.
No seu conxunto, por aquela banda, case nada se tiña claro o venres 24 de frebreiro, e se ó estaba non foi moi favorábel. Unha xuntanza dos xefes de grupos da ” Duma “, a cal opoñeuse unha grande importancia, atopábase emprazada para o día seguinte. Eu agardaba coñecer os seus froitos na casa de ” Sokolov “.
Polo que respeita a outro campo, puiden atopar algúns representantes dos bolcheviques e dos socialistas-revolucionarios de senso zimmerwaldiana. A miña impresión foi de tódolos xeitos desfavorábel. Corroborei a falla de cohesión do movemento e a falla de centros sólidos. Logo, comprobei unha perfeta indiferenza pola súa banda diante dos problemas que me inquedaban , xa que a seu coidado atopábase sumerxida na súa totalidade pola axitación direta e polo aceleramento do movemento. O fin, os meus tentos para enfiar o pensamento dos meus interlocutores no senso d’un programa taxíbel, meu razoamento respeito a constitución d’un governo revolucionario, baseado n’un compromiso a primeiras, non causaron máis que unha manifesta incredulidade e, ata, un manifesto rancor.
O movemento do proletariado petersburgués no se limitou, nembargantes, no transcorrer d’aqueles días, á axitación dos partidos, a os mítines das fábricas e as manifestacións nas rúas. Houbo tentos para crear centros inter-partidos, xuntanzas de perosonalidaes pertencentes a varios sectores do movemento obreiro: diputados da ” Duma “, sindicalistas, cooperativistas. Falábase, sobor de todo, dos problemas de abastecemento e, logo, pasábase a situación xeral. As diverxencias mostrábanse alí, sobresaíndo o desconcerto dos asistentes. A esquerda, anhelosa, pregoaba a revolución, avaliando indispensábel facer con todo urxencia organizacións obreiras de combate. Atopábase representada polo a vello liquidador ” F.A. Tcherevarin ” que foi primeiro a quén se lle ocorreu a idea da elección inmediata, nas fábricas da capital, d’un ” Soviet ” dos diputaos obreiros.
Aquelas personalidades xuntadas, que non exercían influenza algunha sobor das masas, representaban as correntes do menchevismo defensivo. Mostrábanse favorábels a instauración d’un governo burgués. Ainda que alí no se plantexara o problema político, aquelas xuntanzas tiveron a valía histórica de axeitar a técnica e a entidade das forzas da revolución.
Namentres, o movemento no depoñía de amplarse, facendo tanxíbel de hora en hora a impotencia do aparello policíaco. Os mítines loábanse xa case legalmente e as unidades miltares non se resolvían a actuar. As multitudes chegaban as rúas principáis. E cousa insospeitábel, os destacamentos de cosacos mostrabanse moi moderados. N’algúns lares, sobresairon a súa neutralidae por mor de conversacións diretas. O venres pola noite, contábanse na cidade que unhas eleccións no ” Soviet ” dos diputados obreiros estábanse facendo nas fábricas.
O ” Río de la Plata ” é o centro da actividade e o eixo do desenrolo e do comercio de tres países americanos: da ” República Argentina ” especialmente, do ” Uruguay ” e do ” Paraguay “.
O terreo que da xeito a iste país amosa zonas moi propias, o noreste, na prolonga da meseta do ” Brasil “, a banda montuosa, a o oeste compoñen estribacións dos ” Andes “, e unha gran zona central, constitúe a chamada do ” Chaco ” o norte, e a da ” Pampa ” o sur; e logo extendéndose fartuosamente cara ista banda, atopase a meseta, medio machorra, da ” Patagonia “.
En canto o clima, ” Paraguay ” o ten tórrido moi humido e seus montes xélido. Os bicos dos ” Andes ” o teñen extremado moi quente no verán e moi xélido en inverno, e a ” Pampa “, ainda que cálida, atopase suxeita a ventos moi fortes ( especialmente o chamado frampeiro ). Cando asubía n’ela o vento sur, o frío é xélido; e cando o fai o norte, producense fortes treboadas.
Logo do ” Amazonas “, o río de ” La Plata ” é o de maior percorrido de ” América ” ( 3,100 kilómetros ). Acolle as augas dos tres grandes ríos: o ” Paraguay “, o ” Paraná ” e o ” Uruguay “. O embocar no ” Atlántico ” é unha inxente masa d’auga, con pouca corrente e de tintura amarela-vermellón ( cor de tixolo ), que se alonga ate acadar unha longura de máis de 300 kilómetros. Non hai que dicir que, a náutica por él, e se non fora pola súa cor avolta das súas augas, o viaxeiro non se da conta de atoparse nun río. A vida non pode acadar os confins das xunglas.
No ” Chaco “, chaira dilatada e sen moitos ríos, desenrolase unha vexetación de balseiras: como árbores, danse alí só as acacias, o quebracho, algunhas palmeiras e as figueiras chumbas, a ” Pampa ” é a pradeira extensión fastuosa sen árbores, e os poucos que alí se atopan, desenrolanse pouco, por feito da gran sequedade provocada polas contadas choivas o longo de seis meses cada ano. Ista gran chaira do silurio e da soedade é a que inspira as cantigas arxentinas. A ” Pampa ” pode dicirse, en verdade, que é a obra de ” España ” subsistindo na ” Argentina “, istas pradeiras de hoxe, foron terreos baldíos cando os españois colonizaron o país, mais fora do tesón e do traballo, fixose a ” Pampa ” produtiva. Os cabalos salvaxes, os touros e os carneiros que son hoxe en día a súa riqueza, foron principalmemte importados polos españois.
No medio d’esta chaira non hai apenas cidades: istas foron erguidas xunto o río, perto dos montes, onde os vals, acollen as augas dos ríos, acadan moita vizosidade. Na ” Pampa ” atopanse só as grandes celeiros para a cría de recuas inmensas, que están o coidado dos ” Guanches “, así chamanse os xinetes e pregureiros que saben coidar dos touros e os cabalos salvaxes botandolles o lazo, ó lixeiro percorrer dos seus corrais.
O ” Paraguay ” foi descoberta po ” Sebastián Cabot ” en 1527 e foi poboado diante de a ” Argentina “. En 1608, o rei de ” España “, ” Felipe III “, encomendou os pais ” Jesuitas ” a colonización apracíbel do país, e aqueles relixiosos erixiron centros que acadaron forte significación. Ó ser botados os ” Jesuitas “, foi o ” Parafuay ” a veciñanza da ” Plata “. Perdeu a súa independencia en 1814, sendo elexido dictador o ” Dr. Francia ” que decotou no goberno do país ate 1840.
De 1865 a 1870 , o ” Paraguay ” tivo que manter unha longa guerra contra ” Brasil “, ” Uruguay ” e ” Arxentina ” xuntos, coma resultado dunha política violenta do ” Presidente Paraguayo ” ” López “, ista guerra luíu e desbaratou iste pequeno país, que a fortes mágoas, puidose librar d’ista conflagrazón a súa propia independencia, o seu terreo rematou entón empequenecido a 253,000 kilómetros cadrados.
Hoxe vai desenrolándo sosegadamente as riquezas naturais, atópan, nembargantes, a cuestión dos terreos do ” Chaco “, en litixio con ” Bolivia “, e que as veces ameaza a paz de ambolos dous países.
A capital do ” Paraguay ” é ” La Asunción ” con 125,000 poboadores, contando con edificacións notabels.
Abundan eiquí as fragas: atópanse tamén numereiras lagóas e encalcos, e se cultivan moito a chamada ” Yerba Mate ” con a cal se fai unha bebida a cal amosanse moi amadores os americanos.
E ” Uruguay ” é un pequeno estado que ten só 179,000 kilómetros cadrados. Descobertas as súas costas en 1516 polo español ” Juan Díaz de Solís “, pode dicirsee que os españois non decotaron a colonización ate o século XVII. ” Bruno Mauricio de Zabala ” fundou en 1724 a cidade de ” Montevideo “.
” Artigas “, capitaneando un alzamento, procalmou a independenza do ” Uruguay ” en 1815, mais iste pequeno país cadrou d’aquela en poder dos potugueses, que se apoideraron de ” Montevideo ” e xuntaron iste terreo o do ” Brasil “, coma unha provincia máis ( Provincia Cisplatina ).
Tempo despóis, en 1825, apoiados pola ” Arxentina “, conseguiron reporse os uruguaios en liberdade: pasou unhas datas moi complexas, ate que o xeneral ” Flores ” gobernou maxicamente o país, sendo asasinado en 1868. Seguiu outro espazo de loitas entre brancos e colorados, e recentemente normalizouse a vida do ” Uruguay “, que acada fitamente por un camiño de desenrolo e adianto.
O terreo é crebado, mais as súas variacións non acadan moita altura: istas variacións, moi correntes no chan uruguaio, chamanse cuchillas.
Pola súa posición no nacente do continente americano, ista república coñecese tamén polo nome de ” República Oriental “: as súas produccións do agro son as mesmas que as da ” Argentina “.
A capital do ” Uruguay ” é ” Montevideo “, cidade de máis de 400,000 poboadores, con rúas maxestuosas e moi belos edificios: universidade, escolas, biblotecas. Atópase a o oeste unha colonia chamada ” El Cerro “, dende a cal vese, maxestuoso, a paisaxe da cidade, con as súas casas erguidas en anfiteatro, o revolto movemento do seu porto e o gran acopío do río.
A ” Argentina “é, logo do ” Brasil ” o maior estado da ” América del Sur ” e posibelmente o cabo duns anos constará entre as primeiras nacións do mundo: tal é o lixeiro do seu crecemento e desenrolo.
A migracíon dos europeos dou un xeito cosmopolita a ” Argentina “: istes colmaron a capital e distribuíronse pola ” Pampa “, compartiron cos indíxenas e os gauchos os xeitos das explotacións do agro e gandeiras.
A ” Argentina ” aproveita en fondura as súas dúas grandes fontes de riqueza: o agro e a gandeira. A primeira a representan grandes estensións nas que se cultivan trigais, millo, e liño fundamentalmente. A segunda a compoñen rabaños infidos de carneiros, de bois e vacas, de cabalos e de porcos.
Con anterioridade as bestas pastaban ceibes polos prados baixo a vixiancia dos gauchos ou pegueiros: hoxe atopánse as estancias, que son grandes estensións pechadas con aramados, onde os gandos pastan con maior movilidade e con menos traballo para refuxalos.
A vía férrea arxentina é a máis extensa da ” América del Sur “: chegan as vías a gran altura no ” Brasandino “, que conecta a ” Argentina ” con ” Chile “. O comercio faise en boa parte por vía fluvial empregandose ademáis o río de ” La Plata “, o río ” Paraná “, que é accesíbel os vapores ate ” Rosario “. Os grande portos do país son os de ” Buenos Aires “, ” Rosario ” e ” Bahía Blanca “.
Daniel Ara Music · Al Cantar – Platero y Tú (COVER VERSION)
Denantes que os europeos descubriran o ” Brasil ” , poboaban nas ribeiras d’este país, dende o ” Amazonas ” ata o ” Plata “, unha casta salvaxe e antropófaga, a dos ” Tapujas “, que foron logo botados cara o interior polas tribus axeitada dos ” Tupís ” (os ” Tupinambas ” os ” Tupiniquinos ” e outras ): pode dicirse que istes pobos constituiron o pobo do ” Brasil “, ate que ” D. Pedro Alvares Cabral ” desembarcou en ” Porto Seguro “, o 24 de abril de 1500 e tomou a ben do país no nome do rey de ” Portugal “. Mais en honrra a verdade e en honrra a ” España ” so queda dicir que diante de ” Alvares Cabral chegaran a terras do ” Brasil ” os nautas españois ” Alonso de Hojeda ” e ” Juan de la Cosa ” con o nauta ” Florentino Américo Vespucio “.
Chamouse de primeiras a iste país ” Santa Cruz “: mais pola fartura que había n’el do ” Palo del Brasil ” , chamouselle ” Brasil ” quizabes o chamar a aquela madeira ” Palo del Brasil “, é porque, pola súa cor semella unha áscua.
Ó comezo, ” Portugal ” non se ocupou da súa colonia brasileira; ata que os corsarios franceses, o establecerse n’ela, obrigar o rey portugués a que mandara gobernantes para que fixeran fixa a soberanía do monarca.
O descobremento de ouro no ” Brasil “, provocou no século XVIII, unha migración semllante a manifestada cara as minas de ” California ” , ” Australia ” e o ” Transvaal”. Unha enchenta corrente de aventureiros de todolos paises, fixeronse valer ledos o ” Brasil “, ceendo facerse lixeiramente ricos.
En 1807, a familia real portuxesa goreceuse en ” Brasil “, fuxindo da invasión napoleónica que tomaba ” Portugal ” : estableceuse en ” Río de Janeiro ” e retornaron a ” Europa ” en 1820, deixando no ” Brasil ” como rexente, ó fillo de ” Juan VI de Portugal “, ” D. Pedro de Alcántara “.
En 1822, unha migración monárquica dirixida por iste príncipe rexente, preogou a soberanía do país. Cando máis tarde, debía xuntar ” D. Pedro ” as dúas coroas o mesmo tempo, de ” Portugal ” e ” Brasil ” pola morte do seu pai, abdicou dos seus dereitos a coroa de ” Portugal ” en favor da súa irmá. Mais de pouco serviulle quedarse con o trono de ” Brasil “, porque pouco tempo despóis estalou unha nova revolta e ” D. Pedro ” tivo que abdicar a coroa en favor do seu fillo, neno de curta idade, retornando a ” Europa ” o rey descoroado.
A minoría do novo rey foi como de longas loitas políticas, ate que o final implantouse a república. O ” Brasil ” sostivo dúas loitas con outro estado: unha en 1850 contra a ” Arxentina “, e outra en 1865 contra ” Paraguay “, n’esta derradeira acadou un concluínte triunfo mais por mor de moito tempo e inmolacións.
O ser instituído en 1889 o goberno republicano, foi nomeado presidente da república o mariscal ” Fonseca “.
Os españois e italianos cooperaron, n’este derradeiros anos a medrar a poboación do país, cun gran número de suxeitos que de istes migrarón alí.
As cidades máis importantes, logo da capital, son: ” San Pablo “, ” Bahía “, ” Pernambuco “, ” Belem “, ” Puerto Alegre ” e ” Santos “.
Os productos que alí se obteñen son: o tabaco, cacao, algodón, herba mate, quebracho, e madeiras preciosas.