Unha carta con novas do Ecuador e do Perú

Meu querido Fernando:

Escribote hoxe dende ” Lima “, a capital do ” Perú “, onde chegamos ontes; fixemos parte da viaxe en autocarro por facerse máis rapidamente que en ferrocarril, xa que eiquí o país é dabondo crebado na ribeira, e os trens non poden acadar grandes velocidades.

Procurei mercar, sobor iste país e sobor o ” Ecuador “, que deixamos antonte, unha información breve e lixeira, e complaceme en comunicarche, por si nos meus datos podes atopar algún de interese para as túas notas de viaxe que, en tal caso, serán nosas notas.

Antecedendo, pois, con orde, vou falarte do ” Ecuador ” e logo falareite do ” Perú “. Ti sabes ben que o ” Ecuador ” chamase así por cruzar o seu territorio a ” Linea Ecuatorial “.

No chan do ” Ecuador ” campan perfetamente tres zonas paralelas: a ” COSTA “, os ” ANDES “, e a ” SELVA “. A zona da ribeira ou linde co mar ten só de 20 a 200 kilómetros de amplitude, seguindo logo dúas cadeas montuosas paralelas, afastadas entre sí por uns 60 a 65 km.. O terreo que fica entre istas dúas dúas liñas de montes dan xeito a un altiplano de uns 3,000 metros. A capital ” Quito “, atópase erguida no relinde occidental d’iste altiplano, a 3,000 metros sobor do nivel do mar.

A zona andina do ” Ecuador ” ten unha gran actividade volcánica: algúns volcans están en erupción e outros moitos fican en quietude. Os máis acolloantes, polas seus inxentes proporcións, son, o ” PICHICHA “, a cuxo pe atópase a cidade de ” Quito “, o ” CHIMBORAZO “, situado un pouco máis o sur e o cal ergue a súa mol ata 6,310 metros.; o ” COTOPACHI “, e o ” CHILES “.

É curioso notar, que istes volcáns ecuatorianos non arroxan case ningunhas lavas, senon auga, cinzas e anacos de rochas.

O clima é tropical nas zonas baixas e moi agradábel no altiplano ou ” TIERRA FRESCA “: hay anualmente unha estación de abondantes chuvias que constituen o incerno do país, e outra estación seca, que é o verán; o mes de Xulio, é, eiquí o máis xélido do ano.

Os produtos do chan ecuatoriano son: o ” CACAO ” fundamentalmente, o ” CAUCHO “, ” PIELES “, a ” TAGUA ” ou marfil vexetal e ouro, en menor suporte. En canto as súas indrustrias, son ainda poucas; mais é propio d’iste país a produción do chapeus de ” Jipi-japa “.

Amáis de ” Quito “, que é a capital, e que conta con máis de 200 mil poboadores e posúe belos edificios nos cales aloxanse as dependencias e servizos do goberno e os centros culturais superiois do país, é de importancia ” Guataquil “, o gran peirao comercial do ” Ecuador “, cidade de poboación por riba da capital; tamén é importante a cidade de ” Cuenca “.

A unhas 500 millas da súa ribeira, o ” Ecuador ” posúe as illas de ” Colón ” ou de ” Galápagos “, pouco poboadas.

Os territorios que forman hoxe o ” Ecuador ” pertencían con anterioridade o pobo ” Quichúa “, cuxo xefe ostenba a titularidade de ” Quitus ” ou emperador, do cal deriva o nome da capital.

Cando o capitan español ” D. Sebastián de Benalcázar ” chegou a terras do ” Ecuador “, por orde de ” Pizarro “, e conquistou o reino de ” Quito “, cara medio século que iste país atopabase subxugado a os incas do ” Perú “.

Xa en poder de ” España “, aderiuse primeriro o virreinato do ” Perú “; mais no século XVIII foi anexado o virreinato de ” Nueva Granada “.

En 1809 produxose un levantamento para preogar a independencia do país: poido sufocarse aquella tentativa, mais, recuncados os feitos en 1822, e logo da duro combate de ” Pichicha “, o xeneral venezolano ” Sucre ” logrou a proclama da independencia.

Unha vez ceibes, admitiron os ecuatorianos a constitución de ” Colombia “, uníndose a ela: mais en 1830 afastáronse e fundaron o estado do ” Ecuador “.

Iste país, é un dos que máis traballaron pola cultura, facendo obrigatoria a esinanza e xerando numereiras escolas e establecementos de cultura superior.

É, indubidablemente, un país dun gran porvir, feito o patriotismo e a labourosidade dos seu poboadores.

Respeito o ” Perú “, me din que, nos primeiros anos da colonización española, o seu territorio foi moito máis amplo que o que ten hoxe. Case todolos territorios da ” América Meridional ” dependían entón do ” Perú “, ónde ” España ” fixou a capitalidade dun dos virreinatos.

A fortuna chegou a ser grande eiquí, pois o subsolo é moi rico en metais, entre eles a prata: isto deu lugar a que, cando se quería avaliar a riqueza dunha cousa,o vulgo soía e soe dicir ” Vale un Perú “.

O territorio d’iste país é moi dispar, un pode imaxinalo denotado por tres zonas, a semellanza do ” Ecuador “: a ribeira a cabalo entre os ” Andes ” e o ” Pacífico “; a zona andina, empinada e pobre, e a zona interior, baixa e tropical, regada por algúns dos afluintes do ” Amazonas “.

A zona máis poboada e civilizada do país é a ribeireña, ónde se atopa ” Lima “, que é unha cidade moi fermosa; xunto a ela atópase o peirao do ” Callao “.

As altas zonas andinas son desertas e maniñas: só viven alí algúns montés coidando do seus rabaños de vicuñas, llamas e guanacos. Din que é tétrico o espectáculo d’istes montes espidos, con herbas miserentas e case secas, facéndose a respiración arela pola altitude e a vista cega polo exceso de luz, a semellantes antiplanicies desoladas as chaman os peruanos ” Puna ” e tamén chamn así o ” Mal de Montaña ” sen dúbida por sentirse n’elas as molestias de dito mal.

Os vales pola contra, son fermosos e vizosos: nun d’eles atópase a cidade de ” Jauja “, respeito da cal tan pitorescas e foliadas descipcións se fixeron, esaxerando, naturalmente, as condicións de vizosidade do seu chan.

A banda baixa do país, na zona interior, atópase chea de fragas vírxenes e poboada ainda por indíxenas nun estado pouco civilizado. N’ista zona abonda o caucho.

Polas diferenzas do nivel das súas terras, produce o ” Perú ” unha gran variedade de prantas unha das súsa principais esportacións é a ” Quinina “, pranta que vive nas vertentes andinas; nas bandas máis baixas e veciñas a chaira,

Antes de chegar os españois o ” Perú “, domeaban eiquí os indios chamados ” Incas “, os cales acadaban un grao dabondo regular de cultura, que rematou nun apoxeo acadado durante o imperio de ” Buayna Capac “, en 1525. As guerras civís que estalaron entre os sucesores d’iste emperador, axudaron moito a conquista feita polos españois.

Ainda cando en todo o país falabase español, os indios que poboaban nas zonas andinas e nas rexións chairas non recoñecidas ainda, falan o primitivo idioma do país, o ” Quechua “

No ” Perú ” os ferrocarriles son de costosísima construción , teñen que librar grandes desniveis en poucos kilómetros, o cal fai xusto notábels obras de enxenería. Como por exemplo direiche que o ferrocarril de ” Lima ” a ” Oraya ” ten que acadar unha altura de 4,834 metros en só 170 kilómetros de percorrido.

Amáis de ” Caña de Azucar “, de ” Carbón “, de ” Algodón ” e de ” Caucho “.

” Arequipa ” é o que podería chamarse a capital do sur de ” Perú “. ” Trujillo “é unha cidade que se atopa na ribeira norte, ista foi fundada por ” Pizarro ” en 1534.

Na ribeira peruana atópanse as afamadas illas ” Chinhcas ” , notábels polo amoreamento n’elas das deyecións das aves mariñas, chegan a constituir moreas enormes de ” Guano “, que utilizanse para abonar os campos. ” España ” apoderouse en 1864 d’istas illas como garantía dunha rechamada diplomática; e non sendo ista atendida, a escuadra española, as ordes de ” Méndez Núñez “, bombardeou o perirao do ” Callao ” en 1866.

Habianse orixinado, namentres istos derradeiros anos, diferenzas entre ” Perú ” e ” Chile ” por cuestión do territorio ónde se atopan as poboacións de ” Tacna ” e de ” Arica “, mais cada un d’istes estados quixeran apodeirarseas.

Recentemente, os ” Estados Unidos ” exerciran a súa mediación, concedindo ” Tacna ” o ” Perú ” e ” Arica ” a ” Chile “.

Bo: penso que xe te fatiguei dabondo enchendo tantas páxinas; enviote á parte unhas postais ilustradas para que elas te axúnden a axeitarte millor idea d’istes países.

Meu pai encargoume con benquerenza saúdos para o teu e para tí, e eu tamén rogote teñas a bondade de dar de novo a teu pai moitas grazas polo maxestuoso agasallo que me fixo na ” Habana “, e que gardarei y lembrarei sempre.

E tí, meu queridiño Fernando, dispón como queiras do teu bo amigo que non te esquece. -” JOAQUÍN “

El Grupo Jatari · El Grupo Jatari: Folk Music of Argentina, Bolivia, Chile, Ecuador, Peru and Venezuela

Os estados da Plata

O ” Río de la Plata ” é o centro da actividade e o eixo do desenrolo e do comercio de tres países americanos: da ” República Argentina ” especialmente, do ” Uruguay ” e do ” Paraguay “.

O terreo que da xeito a iste país amosa zonas moi propias, o noreste, na prolonga da meseta do ” Brasil “, a banda montuosa, a o oeste compoñen estribacións dos ” Andes “, e unha gran zona central, constitúe a chamada do ” Chaco ” o norte, e a da ” Pampa ” o sur; e logo extendéndose fartuosamente cara ista banda, atopase a meseta, medio machorra, da ” Patagonia “.

En canto o clima, ” Paraguay ” o ten tórrido moi humido e seus montes xélido. Os bicos dos ” Andes ” o teñen extremado moi quente no verán e moi xélido en inverno, e a ” Pampa “, ainda que cálida, atopase suxeita a ventos moi fortes ( especialmente o chamado frampeiro ). Cando asubía n’ela o vento sur, o frío é xélido; e cando o fai o norte, producense fortes treboadas.

Logo do ” Amazonas “, o río de ” La Plata ” é o de maior percorrido de ” América ” ( 3,100 kilómetros ). Acolle as augas dos tres grandes ríos: o ” Paraguay “, o ” Paraná ” e o ” Uruguay “. O embocar no ” Atlántico ” é unha inxente masa d’auga, con pouca corrente e de tintura amarela-vermellón ( cor de tixolo ), que se alonga ate acadar unha longura de máis de 300 kilómetros. Non hai que dicir que, a náutica por él, e se non fora pola súa cor avolta das súas augas, o viaxeiro non se da conta de atoparse nun río. A vida non pode acadar os confins das xunglas.

No ” Chaco “, chaira dilatada e sen moitos ríos, desenrolase unha vexetación de balseiras: como árbores, danse alí só as acacias, o quebracho, algunhas palmeiras e as figueiras chumbas, a ” Pampa ” é a pradeira extensión fastuosa sen árbores, e os poucos que alí se atopan, desenrolanse pouco, por feito da gran sequedade provocada polas contadas choivas o longo de seis meses cada ano. Ista gran chaira do silurio e da soedade é a que inspira as cantigas arxentinas. A ” Pampa ” pode dicirse, en verdade, que é a obra de ” España ” subsistindo na ” Argentina “, istas pradeiras de hoxe, foron terreos baldíos cando os españois colonizaron o país, mais fora do tesón e do traballo, fixose a ” Pampa ” produtiva. Os cabalos salvaxes, os touros e os carneiros que son hoxe en día a súa riqueza, foron principalmemte importados polos españois.

No medio d’esta chaira non hai apenas cidades: istas foron erguidas xunto o río, perto dos montes, onde os vals, acollen as augas dos ríos, acadan moita vizosidade. Na ” Pampa ” atopanse só as grandes celeiros para a cría de recuas inmensas, que están o coidado dos ” Guanches “, así chamanse os xinetes e pregureiros que saben coidar dos touros e os cabalos salvaxes botandolles o lazo, ó lixeiro percorrer dos seus corrais.

O ” Paraguay ” foi descoberta po ” Sebastián Cabot ” en 1527 e foi poboado diante de a ” Argentina “. En 1608, o rei de ” España “, ” Felipe III “, encomendou os pais ” Jesuitas ” a colonización apracíbel do país, e aqueles relixiosos erixiron centros que acadaron forte significación. Ó ser botados os ” Jesuitas “, foi o ” Parafuay ” a veciñanza da ” Plata “. Perdeu a súa independencia en 1814, sendo elexido dictador o ” Dr. Francia ” que decotou no goberno do país ate 1840.

De 1865 a 1870 , o ” Paraguay ” tivo que manter unha longa guerra contra ” Brasil “, ” Uruguay ” e ” Arxentina ” xuntos, coma resultado dunha política violenta do ” Presidente Paraguayo ” ” López “, ista guerra luíu e desbaratou iste pequeno país, que a fortes mágoas, puidose librar d’ista conflagrazón a súa propia independencia, o seu terreo rematou entón empequenecido a 253,000 kilómetros cadrados.

Hoxe vai desenrolándo sosegadamente as riquezas naturais, atópan, nembargantes, a cuestión dos terreos do ” Chaco “, en litixio con ” Bolivia “, e que as veces ameaza a paz de ambolos dous países.

A capital do ” Paraguay ” é ” La Asunción ” con 125,000 poboadores, contando con edificacións notabels.

Abundan eiquí as fragas: atópanse tamén numereiras lagóas e encalcos, e se cultivan moito a chamada ” Yerba Mate ” con a cal se fai unha bebida a cal amosanse moi amadores os americanos.

E ” Uruguay ” é un pequeno estado que ten só 179,000 kilómetros cadrados. Descobertas as súas costas en 1516 polo español ” Juan Díaz de Solís “, pode dicirsee que os españois non decotaron a colonización ate o século XVII. ” Bruno Mauricio de Zabala ” fundou en 1724 a cidade de ” Montevideo “.

” Artigas “, capitaneando un alzamento, procalmou a independenza do ” Uruguay ” en 1815, mais iste pequeno país cadrou d’aquela en poder dos potugueses, que se apoideraron de ” Montevideo ” e xuntaron iste terreo o do ” Brasil “, coma unha provincia máis ( Provincia Cisplatina ).

Tempo despóis, en 1825, apoiados pola ” Arxentina “, conseguiron reporse os uruguaios en liberdade: pasou unhas datas moi complexas, ate que o xeneral ” Flores ” gobernou maxicamente o país, sendo asasinado en 1868. Seguiu outro espazo de loitas entre brancos e colorados, e recentemente normalizouse a vida do ” Uruguay “, que acada fitamente por un camiño de desenrolo e adianto.

O terreo é crebado, mais as súas variacións non acadan moita altura: istas variacións, moi correntes no chan uruguaio, chamanse cuchillas.

Pola súa posición no nacente do continente americano, ista república coñecese tamén polo nome de ” República Oriental “: as súas produccións do agro son as mesmas que as da ” Argentina “.

A capital do ” Uruguay ” é ” Montevideo “, cidade de máis de 400,000 poboadores, con rúas maxestuosas e moi belos edificios: universidade, escolas, biblotecas. Atópase a o oeste unha colonia chamada ” El Cerro “, dende a cal vese, maxestuoso, a paisaxe da cidade, con as súas casas erguidas en anfiteatro, o revolto movemento do seu porto e o gran acopío do río.

A ” Argentina “é, logo do ” Brasil ” o maior estado da ” América del Sur ” e posibelmente o cabo duns anos constará entre as primeiras nacións do mundo: tal é o lixeiro do seu crecemento e desenrolo.

A migracíon dos europeos dou un xeito cosmopolita a ” Argentina “: istes colmaron a capital e distribuíronse pola ” Pampa “, compartiron cos indíxenas e os gauchos os xeitos das explotacións do agro e gandeiras.

A ” Argentina ” aproveita en fondura as súas dúas grandes fontes de riqueza: o agro e a gandeira. A primeira a representan grandes estensións nas que se cultivan trigais, millo, e liño fundamentalmente. A segunda a compoñen rabaños infidos de carneiros, de bois e vacas, de cabalos e de porcos.

Con anterioridade as bestas pastaban ceibes polos prados baixo a vixiancia dos gauchos ou pegueiros: hoxe atopánse as estancias, que son grandes estensións pechadas con aramados, onde os gandos pastan con maior movilidade e con menos traballo para refuxalos.

A vía férrea arxentina é a máis extensa da ” América del Sur “: chegan as vías a gran altura no ” Brasandino “, que conecta a ” Argentina ” con ” Chile “. O comercio faise en boa parte por vía fluvial empregandose ademáis o río de ” La Plata “, o río ” Paraná “, que é accesíbel os vapores ate ” Rosario “. Os grande portos do país son os de ” Buenos Aires “, ” Rosario ” e ” Bahía Blanca “.

Daniel Ara Music · Al Cantar – Platero y Tú (COVER VERSION)

O desenrrolo histórico do Brasil

Denantes que os europeos descubriran o ” Brasil ” , poboaban nas ribeiras d’este país, dende o ” Amazonas ” ata o ” Plata “, unha casta salvaxe e antropófaga, a dos ” Tapujas “, que foron logo botados cara o interior polas tribus axeitada dos ” Tupís ” (os ” Tupinambas ” os ” Tupiniquinos ” e outras ): pode dicirse que istes pobos constituiron o pobo do ” Brasil “, ate que ” D. Pedro Alvares Cabral ” desembarcou en ” Porto Seguro “, o 24 de abril de 1500 e tomou a ben do país no nome do rey de ” Portugal “. Mais en honrra a verdade e en honrra a ” España ” so queda dicir que diante de ” Alvares Cabral chegaran a terras do ” Brasil ” os nautas españois ” Alonso de Hojeda ” e ” Juan de la Cosa ” con o nauta ” Florentino Américo Vespucio “.

Chamouse de primeiras a iste país ” Santa Cruz “: mais pola fartura que había n’el do ” Palo del Brasil ” , chamouselle ” Brasil ” quizabes o chamar a aquela madeira ” Palo del Brasil “, é porque, pola súa cor semella unha áscua.

Ó comezo, ” Portugal ” non se ocupou da súa colonia brasileira; ata que os corsarios franceses, o establecerse n’ela, obrigar o rey portugués a que mandara gobernantes para que fixeran fixa a soberanía do monarca.

O descobremento de ouro no ” Brasil “, provocou no século XVIII, unha migración semllante a manifestada cara as minas de ” California ” , ” Australia ” e o ” Transvaal”. Unha enchenta corrente de aventureiros de todolos paises, fixeronse valer ledos o ” Brasil “, ceendo facerse lixeiramente ricos.

En 1807, a familia real portuxesa goreceuse en ” Brasil “, fuxindo da invasión napoleónica que tomaba ” Portugal ” : estableceuse en ” Río de Janeiro ” e retornaron a ” Europa ” en 1820, deixando no ” Brasil ” como rexente, ó fillo de ” Juan VI de Portugal “, ” D. Pedro de Alcántara “.

En 1822, unha migración monárquica dirixida por iste príncipe rexente, preogou a soberanía do país. Cando máis tarde, debía xuntar ” D. Pedro ” as dúas coroas o mesmo tempo, de ” Portugal ” e ” Brasil ” pola morte do seu pai, abdicou dos seus dereitos a coroa de ” Portugal ” en favor da súa irmá. Mais de pouco serviulle quedarse con o trono de ” Brasil “, porque pouco tempo despóis estalou unha nova revolta e ” D. Pedro ” tivo que abdicar a coroa en favor do seu fillo, neno de curta idade, retornando a ” Europa ” o rey descoroado.

A minoría do novo rey foi como de longas loitas políticas, ate que o final implantouse a república. O ” Brasil ” sostivo dúas loitas con outro estado: unha en 1850 contra a ” Arxentina “, e outra en 1865 contra ” Paraguay “, n’esta derradeira acadou un concluínte triunfo mais por mor de moito tempo e inmolacións.

O ser instituído en 1889 o goberno republicano, foi nomeado presidente da república o mariscal ” Fonseca “.

Os españois e italianos cooperaron, n’este derradeiros anos a medrar a poboación do país, cun gran número de suxeitos que de istes migrarón alí.

As cidades máis importantes, logo da capital, son: ” San Pablo “, ” Bahía “, ” Pernambuco “, ” Belem “, ” Puerto Alegre ” e ” Santos “.

Os productos que alí se obteñen son: o tabaco, cacao, algodón, herba mate, quebracho, e madeiras preciosas.

Blues & Bossa Nova · Samba de verao

Brasil

O ” Brasil ” é un estado xigantesco pola súa área, ocupa con a metade da ” América del Sur ” e é maior que ” Australia “.

N’este país poden estudar dúas grandes rexións, por completo diversas entre sí polo seu relevo, polas súas produccións e polo seu clima: arexión do ” Amazonas ” e a ” Meseta Barsileira “.

Na rexión do ” Amazonas ” que é vastísima, pois simboliza unha superficie coma os cuádruplo de ” Europa “, hai unha franxa de terra a cada beira do gran río, que sofre de todalas inundacións de aquél, botando baixo as augas moitas veces o ano. N’estas dúas franxas paralelas, que teñen unha achura de 40 a 50 kilómetros, as árbores son baixas e a madeira non é recia, mais no resto da chaira, desenrolase con todo a seu formidábel frescura a xungla virxe, con as súas árbores xigantes, súas trepadeiras que se rizanpolos toros e as polas, a súas malezas asilvestradas altísimas que se entretecen embarullando o poder adiantar polos carreiros. O polaxedas árbores agocha o ceo e o camiñante que se aventura pola xungla ten que percorrer durante días e días longas extensións sen poder desfacerse do enrevesado labirinto de vexetación que a constitúe.

Son tamén maiores chairas as rexións do ” Gran Chaco ” e a caldeira do ” Paraná “, atopadas respectivamente o sur-oeste e sur do país.

A meseta érguese amodiño dende o interior ate as ribeiras, e alí rematan por crebados cantís. N’ela érguense algúns plegos paralelos que danm xeito aoutrass serras. Na ” Sierra del Espinazo ” atópase o bico máis alto do ” Brasil “, que é o monte ” Matiqueira “. Ista meseta é a banda máis rica porque n’ela cultivanse a cana de azucre e o cotón, no norte; o café, na banda central e hai abundante gando na banda sur. O caucho producese en gran fartura na xungla do ” Amazonas “, de seguro é ista zona, hoxe en día, a que produce maior cantidade de caucho.

Máis o interior do país atopase unha zona de fola, con chuvias moi parcas e temperatura moi estrema: é a rexión chamada ” Matto Grasso “.

O ” Brasil ” foi colonizado polos lusitanos no século XVI, e por isto é o portugués o idioma que se fala alí. A poboación é dabondo mesta na ribeira, mais exigua no intrior e case nula na chaira do ” Amazonas “.

Iste río é o de maior fluxo do mundo. Cando socava no territorio do ” Brasil ” leva percorridos xa 2400 kilómetros baixo outros nomes, sobranceiramente con o nome de ” Marañón “. Afluintes seus son os grandes ríos ” Yuruá “, ” Madeira “, ” Zapajoz ” e ” Negro “. É tal a súa magnitude, que a correntedo río faise sensible a 400 kilómetros mar adentro da súa abocadura.

É o nome de ” Amazonas ” venlle por unha abarloada na que estivo o tenente ” Pizarro ” nas súas ribeiras contra un continxente de indios, a os cales, pola fartura dos adovíos de plumaxes tomou por mulleres. Os brasileiros, fachendosos de posuir o río con maior corrente do mundo, o cal ten na súa abocadura perto de 50 kilómetros de amplo, chamanlle o ” Mediterráneo Americano “.

Nas xunglas brasileiras viven moitos animais particulares d’estes paraxes: os monos ouveadores, distinguidos por arrebolar grandes berros aterradores. O xaguar, que é unha epecie de tigre mais con máculas a semellanza do leopardo. O puma, o león americano. Grandes caimáns e tartarugas, e unha tal fartura de paxáros e hexápodos, coma non ven n’outro emplazamento. As coloración d’algunhas aves son formidábels. Os miúdos paxáros mosca, os belísimos colibrís, os faladores loros e cotorras, o caralludo ara-ara, especimen de loro de plumaxe fastuoso.

A capital de ” Brasil “, ” Río Janeiro ” está emplazada nunha belísima enseada, se acaso a máis resgardada do mundo, pechada por xigantescos riscos graníticos, entre elas unha moi particular, por a súa forma chamanlle ” El Pan de Azúcar “. É un porto de comercio moi altivo e a metade ten rúas formidabels e uns fraguosos e bolos xardíns xunto o mar. A súa poboación e xa de 6,320,446 de habitantes. Os outros portos de importancia do país son ” Pernanbuco ” e ” Bahía “, emplazado màis o norte de ” Rio de Janeiro ” e ” San Pablo “, con o seus portos ” Santos ” e ” Puerto Alegre “, máis o sur.

Clara Maltras · La Chica de Ipanema

Colombia , Venezuela e as Guayanas

Colombia atopase na parte N.O. da ” América del Sur “, e ten ribeira no ” Atlántico ” e no ” Pacífico “. Deuselle o nome en honra a Colón, ainda que semella houbera resultado máis xusto se chamase Colombia a todo o continente americano. Mais é máis considerábel agora trocar a ” América ” por nome, en honra de ” Amerigo Vepucci “, nauta florentino, que fixo varios descobrementos na ” América Central ” e do sur.

A banda occidental de ” Colombia “, ouseña a banda xunta o ” Pacífico “, no monte e crebada: a constituen tres elevadas fileiras de montes andinas con os seus bicos nevaradas e deixando entre sí vals de gran vizosidade. A banda occidental, ou xunta o ” Atlántico ” é chaira, de clima moi húmido, e n’algunhas zonas, pouco san. Entre terreos bixos forman parte da corrente dos ríos ” Orinoco ” e ” Amazonas “.

Na serra central de ” Colombia ” atopanse varios volcáns, sendo o bico de maior cota o do volcán ” Nevado del Huila “.

O río ” Magdalena ” Corre por terreo chairo e é a arteria comecial máis importante do país, puidéndose navegar por él nunha lonxitude de perto de 1000 kilómetros: na banda dereita d’este río, que é un dos maiores do globo. e a moi repectábel cota de 2500 metros derriba do mar, érguese a capital de ” Colombia “, a cidade de ” Santa Fe de Bogotá “.

Na foz do río ” Magdalena ” atopase o gran porto comercial de ” Barranquilla “, a non moita distancia da cidade de ” Cartagena “, chamada con anterioridade a ” Cuna das Indias ” por ser entón o porto de maior significación de ” Colombia “.

O país atópase pouco poboado e a maior cacho da poboación mora nas zonas montuosas, por ser alí a vida máis saudábel e afábel que nas terras da chaira; fora das cidades, case todala poboación atópase composta por indíxenas.

Respeito a súa vexetación (en calquera sito vense chores): hainas de cor púrpura, amarelas, moteadas, unhas abrense senlleiras, outras en fatado e caen en guirnaldas de racimos ou de umbelas. E enrriba d’estas prantas e chores de tan extravagante beleza, inza un mundo de vistosos animáis alados que zorregan con o lixeiro tremer das súas ás. Hachanse orquídeas formidábels que semellan a formas dunha ave, de mil concepcións da imaxinación.

Colombia constituíu, primeiro a colonia española chamada de ” Nueva Granada “. Bogotá foi a capital de un dos territorios que ” España ” tiña na ” América del Sur “. Ó ficar ” Colombia ” independente, uniuse por pouco a ” Venezuela ” e ” Ecuador “, mais en 1830 se afastaron d’ela aqueles paises. En 1856 convertiuse a república en federal.

” Venezuela ” atopase o N de ” Colombia ” e tódalas súas ribeiras son atlánticas: n’ela por un estreito oco que da co mar con a lagóa ” Maracaibo “. Por certo que, segundo a tradición, o chegar os españois por primeira vez as ribeiras d’esta lagóa, din que construiron unha pequena cidade erguida sobre uns piares de madeira, un verdadeiro pobo palustre, e talvez en chola deronlle o nome de ” Venezuela ” que ven a ser un diminutivo de Venecia, a cidade italiana erguida tamén sobre piares, dentro do mar.

O mesmo que nos países da ” América Central ” e que en ” Colombia “, a poboación, eiquí, estableceuse con prioridade nas zonas de media altitude, por ser n’elas o clima menos extremoso ca nas baixas chairas, e moito máis sans. En ” Venezuela ” a rexión seguindo a ribeira é a rexión montuosa ergéndose alí o cordal ” Caribe “, que polos montes de ” Mérida ” unese a alta rexión dos ” Andes “.

Todos istes obxeccións e desconvenientes do terreo fixeron renunciar a máis de un, dos capitáns que ordeaban a viaxe española de conquista, que as aguilloaduras dos insectos e a severidade do clima orixinaban máis mortes que as frechas envelenadas dos indios.

Os que subsisten en dita rexión pertencen o grupo chamado ” Caribe “: hai tamén moitos africans excravizados dende ” Africa ” e algúns indios asiáticos e chineses que traballaban nas prantacións.

En ” Venezuela “, como en ” Colombia “os produtos do agro con os que tamén a riqueza que atesoura o pan: eiquí o cultivo do café ten moita relevancia, seguindolle o do cacao e o do azucre. A crianza de gando comeza a ser un factorconsiderábel, como tamén o é a exportación de gando.

O ouro, con o seu consmo sen par, levou fai algúns anos, mineiros, aventureiros e traballadores as pradeiras do ” Orinoco “, na búsqueda do codizado metal.

A capital de ” Venezuela ” é ” Caracas ” e o primeiro porto do país ” Maracaibo “. Caracas é unha bela cidade con rúas que se cortan en ángulo recto, con ambolos dous bulevares chéas de árbores e estatuas.

O ” Capitolio “, de teor ” Árabe ” , é edificio maxestuoso e atópase no centro dun belo parque. Outro monumento considerable é o ” Panteón Nacional “, ónde repousan os restos dos heróes venezolanos Bolivar, Páez e outros. Tamén sonche digno de mención a ” Biblioteca “, o ” Museo “, a ” Universidad ” e o ” Teatro Nacional “.

As ” Guayanas ” , o territorio das ” Guayanas ” formase por unha ampla faxa ribeireña de terreos chairos e por unha zona interior de mesetas e altiplanices. o clima e as produccións son semellantes as de ” Venezuela “.

Existen tres ” Guayanas “, que a partir dos lindes con ” Venezuela “, toman o nome de: ” Guayana Inglesa, Holandesa e Francesa “. A inglesa é a de maior estensión e a francesa a máis pequena. Ista derradeira é tamén a que menos recursos ten, pois durante moitos anos foi unha colonia penitenciaria.

N’este territorio explotase tamén o ouro e é se cultiva o cacao e a caña de azucre.

A capital da ” Guayana Inglesa ” é ” Georgetown ” ( Cidade de Xurxo ), na ribeira. A capital da ” Guayana Holandesa ” é ” Paramaribo “, boa parte da cal formase por chabolos de madeira e atravesada por canais, a semellanza das cidades holandesas; a capital da ” Guayana Francesa ” é ” Cayena “.

Teodora Brody-Enache · Teodora Enache-Blues Moldav