As Illas Hawaii.- ! Votamos a perder un día !

Estou moi ledo por que coñecín istas afastadas illas de ” Hawaii “. Eu semellaba chegar a uns illotes poboados por xente de cor morea, espidos e vivendo unha vida miserenza, e me atopo con unhas illas moi grandes, con poboación de ” Caucásicos ” e ” Melanesios “, poboando cidades belas, e levando n’elas unha vida semellante a nosa.

Aínda que todas as illas d’este archipélago son de orixe volcánico, n’elas atópanse unha vizosa vexetación.

O noso veleiro atracou no peirao de ” Honolulú ” na illa de ” Oahu “. Iste perirao é o de maior inportancia de ” Hawaii “, ainda que ista illa na que nos atopamos no é tanto como a propiamente chamada de ” Hawaii “. N’aquela atópanse os máis altos cráteres e teñen unha lagóa de lume, o ” Kilauea ” , que din é único no mundo. Pola noite, o fulgor das rochas líquida e acendida do seu cráte aspalla o seu arredor unha iralidade púrpura que alumea sinistramente coma unha gran queima.

O hawaiianos teñen gran pola música e polas frores, tamén interesanse pola súa cultura e abondan as biblotecas en todalas partes.

Logo de ancorar o noso o veleiro no que imos, amenizeime vendo o redor do casco do mesmo as atitudes de moitos nadadores, que ían o fondo do mar a recoller as moedas que a pasaxe do ” Colombia “, ancorado a veira do noso veleiro, lles botaban.

Con pai pasearamos un anaco de tempo pola cidade. Chamoume a atención ver eiquí moitos autocarros e uns tesos gardians da forza civil, baixo uns grandes quitasoles, regulamentando o transitar dos carros e peóns; como nas cidades do noso país.

Visitamos o gran ” Aquarium ” afamado por conter numereiras de peixes do ” Pacífico “, de interese polas súas formas extranas, e polas súas cores belísimas e algúns por alumear o axitarse nas augas.

Os arrededores de ” Honululú ” contan con belas veciñanzas, que dan xeito a unha chea cidade xardín.

Tornamos o veleiro o solpor da tarde, e non pasa moito tempo en escoitar o replique da campá do veleiro, anunciando a nosa vindeira partida.

Mentres saímos da bahía, navengando e dando conta a babor e estribor de numereiros buques, comeza a acenderse, na cidadde, as liñas de puntos das luces das súas rúas.

Agora, navegamos xa con rumbo direto a ” Yokohama “. Atopámonos a 2000 millas de ” América ” e faltanos por percorrer 3000 máis para chegar o ” Xapón “.

Dinme que empregaremos oito días, sí o tempo é favorábel.

Así seña e que Deus nos protexa.

O Pai ” Eliberto ” cumprindo a súa afabél promesa, contoume varias cousas interesantes refentes a istas illas oceánicas.

Dime que, na contra da opinión que sosteñen os ingleses, de que as illas ” Hawaii ” foron descobertas polo navegante ” Cook “, hachanse documentos que proban que foron españois os seus descobredores: os mariñeiros ” Juan Qintán ” e o xeneral de ” Villalobos “, acadaron ancorar n’istas costas no século XVI, e ” Cook ” chegou a elas moito máis tarde, posto que non o fixo ate 1778. Iste gran explorador do ” Pacífico “, que navegou tamén por outros mares faleceu na illa de ” Hawaii ” en 1779.

Contoume tamén que así como en ” Hawaii ” atópase unha lagóa de lume, en ” Nueva Zelanda ” había outra, chamado en ” Mahorí ” a lingua de aqueles indíxenas ” Kotomahorianos “, que quere decir lagóa quente, na cal podíase navegar sobor dunhas augas máis que tibias. E imaxino que n’elas debe ser moi confortábel sobre todo para os baneiros de inverno.

Indicame algúns d’istes grupos espalladas por istas inmensidades de auga: só algunhas, porque dise que as hay a milleiras, algunhas se cadra non descobertas ainda e dabondo non exploradas. Iste gran océano é como as estrelas no ceo, atópanse en número incontábel, se tomamos por tales, númereiros illotes de corais que dan xeito mesto os recifes.

Na ” Polinesia ” son de gran importancia as illas ” Marquesas ” de ” Dormatú ” e da ” Sociedad “, as cales pertencen a ” Francia “: as illas ” Cook “, ” Tonga “, ” Fidji ” e da ” Unión ” que atópanse baixo a soberanía de ” Inglaterra “: as de ” Samoa ” pertencen hoxe os ” Estados Unidos “.

Dime tamén o Pai ” Eliberto ” e o confirma meu pai que, o viaxar de ” Oriente ” a ” Occidente “, como facemos agora nos, seguemos o mesmo rumbo que a ondada de luz que nos manda cara o sol día a día, e que percorre toda a terra constituindo o día; se estivéramos quedos, defrutaríamos de todo o tempo que dura o día, mais como seguemos o mesmo rumbo que a luz resulta que cada día perdemos un pouco d’el. Con a velocidade que levámos desaproveitamos perto d’unha hora o día. Dende a nosa saída de ” San Francisco ” levámos de destaxio, pois de 8 a 9 horas.

Se fóramos adecontando a viaxe ata dúas voltas completas a terra, o acharnos novamente en ” San Francisco ” haberíamos botado de conta 24 horas.

Para correxir ista diferencia de tempo, que xa percibiu ” O Cano ” cando por primeira vez que deu a volta o mundo, e que menciona tamén ” Julio Verne ” nunha das súas interesantes novelas de viaxes, estableceuse na actualidade que , o chegar os buques o meridiano 180, que é a ” Antípoda ” do de ” Grenwich ” ( Polo cal se comeza a contar os meridianos ), se o buque vai rumbo ” Asia “, ou seña seguindo o mesmo rumbo que segue sobor da terra a luz do sol, suprimese ou desconta un día. E se vai en direccón a contra, ou seña cara ” América ” repiten ou duplican un mesmo día. Cando a supresión debera recaer en domingo, postérgase xeralmente ata o luns.

É curioso todo él e non deixa de orixinar unha grande impresión.

– ¡ Perdin un día da miña vida. !

¡ Teño un día máis sen vivilo. !

Summer Salt · Driving To Hawaii

Unha carta con novas do Ecuador e do Perú

Meu querido Fernando:

Escribote hoxe dende ” Lima “, a capital do ” Perú “, onde chegamos ontes; fixemos parte da viaxe en autocarro por facerse máis rapidamente que en ferrocarril, xa que eiquí o país é dabondo crebado na ribeira, e os trens non poden acadar grandes velocidades.

Procurei mercar, sobor iste país e sobor o ” Ecuador “, que deixamos antonte, unha información breve e lixeira, e complaceme en comunicarche, por si nos meus datos podes atopar algún de interese para as túas notas de viaxe que, en tal caso, serán nosas notas.

Antecedendo, pois, con orde, vou falarte do ” Ecuador ” e logo falareite do ” Perú “. Ti sabes ben que o ” Ecuador ” chamase así por cruzar o seu territorio a ” Linea Ecuatorial “.

No chan do ” Ecuador ” campan perfetamente tres zonas paralelas: a ” COSTA “, os ” ANDES “, e a ” SELVA “. A zona da ribeira ou linde co mar ten só de 20 a 200 kilómetros de amplitude, seguindo logo dúas cadeas montuosas paralelas, afastadas entre sí por uns 60 a 65 km.. O terreo que fica entre istas dúas dúas liñas de montes dan xeito a un altiplano de uns 3,000 metros. A capital ” Quito “, atópase erguida no relinde occidental d’iste altiplano, a 3,000 metros sobor do nivel do mar.

A zona andina do ” Ecuador ” ten unha gran actividade volcánica: algúns volcans están en erupción e outros moitos fican en quietude. Os máis acolloantes, polas seus inxentes proporcións, son, o ” PICHICHA “, a cuxo pe atópase a cidade de ” Quito “, o ” CHIMBORAZO “, situado un pouco máis o sur e o cal ergue a súa mol ata 6,310 metros.; o ” COTOPACHI “, e o ” CHILES “.

É curioso notar, que istes volcáns ecuatorianos non arroxan case ningunhas lavas, senon auga, cinzas e anacos de rochas.

O clima é tropical nas zonas baixas e moi agradábel no altiplano ou ” TIERRA FRESCA “: hay anualmente unha estación de abondantes chuvias que constituen o incerno do país, e outra estación seca, que é o verán; o mes de Xulio, é, eiquí o máis xélido do ano.

Os produtos do chan ecuatoriano son: o ” CACAO ” fundamentalmente, o ” CAUCHO “, ” PIELES “, a ” TAGUA ” ou marfil vexetal e ouro, en menor suporte. En canto as súas indrustrias, son ainda poucas; mais é propio d’iste país a produción do chapeus de ” Jipi-japa “.

Amáis de ” Quito “, que é a capital, e que conta con máis de 200 mil poboadores e posúe belos edificios nos cales aloxanse as dependencias e servizos do goberno e os centros culturais superiois do país, é de importancia ” Guataquil “, o gran peirao comercial do ” Ecuador “, cidade de poboación por riba da capital; tamén é importante a cidade de ” Cuenca “.

A unhas 500 millas da súa ribeira, o ” Ecuador ” posúe as illas de ” Colón ” ou de ” Galápagos “, pouco poboadas.

Os territorios que forman hoxe o ” Ecuador ” pertencían con anterioridade o pobo ” Quichúa “, cuxo xefe ostenba a titularidade de ” Quitus ” ou emperador, do cal deriva o nome da capital.

Cando o capitan español ” D. Sebastián de Benalcázar ” chegou a terras do ” Ecuador “, por orde de ” Pizarro “, e conquistou o reino de ” Quito “, cara medio século que iste país atopabase subxugado a os incas do ” Perú “.

Xa en poder de ” España “, aderiuse primeriro o virreinato do ” Perú “; mais no século XVIII foi anexado o virreinato de ” Nueva Granada “.

En 1809 produxose un levantamento para preogar a independencia do país: poido sufocarse aquella tentativa, mais, recuncados os feitos en 1822, e logo da duro combate de ” Pichicha “, o xeneral venezolano ” Sucre ” logrou a proclama da independencia.

Unha vez ceibes, admitiron os ecuatorianos a constitución de ” Colombia “, uníndose a ela: mais en 1830 afastáronse e fundaron o estado do ” Ecuador “.

Iste país, é un dos que máis traballaron pola cultura, facendo obrigatoria a esinanza e xerando numereiras escolas e establecementos de cultura superior.

É, indubidablemente, un país dun gran porvir, feito o patriotismo e a labourosidade dos seu poboadores.

Respeito o ” Perú “, me din que, nos primeiros anos da colonización española, o seu territorio foi moito máis amplo que o que ten hoxe. Case todolos territorios da ” América Meridional ” dependían entón do ” Perú “, ónde ” España ” fixou a capitalidade dun dos virreinatos.

A fortuna chegou a ser grande eiquí, pois o subsolo é moi rico en metais, entre eles a prata: isto deu lugar a que, cando se quería avaliar a riqueza dunha cousa,o vulgo soía e soe dicir ” Vale un Perú “.

O territorio d’iste país é moi dispar, un pode imaxinalo denotado por tres zonas, a semellanza do ” Ecuador “: a ribeira a cabalo entre os ” Andes ” e o ” Pacífico “; a zona andina, empinada e pobre, e a zona interior, baixa e tropical, regada por algúns dos afluintes do ” Amazonas “.

A zona máis poboada e civilizada do país é a ribeireña, ónde se atopa ” Lima “, que é unha cidade moi fermosa; xunto a ela atópase o peirao do ” Callao “.

As altas zonas andinas son desertas e maniñas: só viven alí algúns montés coidando do seus rabaños de vicuñas, llamas e guanacos. Din que é tétrico o espectáculo d’istes montes espidos, con herbas miserentas e case secas, facéndose a respiración arela pola altitude e a vista cega polo exceso de luz, a semellantes antiplanicies desoladas as chaman os peruanos ” Puna ” e tamén chamn así o ” Mal de Montaña ” sen dúbida por sentirse n’elas as molestias de dito mal.

Os vales pola contra, son fermosos e vizosos: nun d’eles atópase a cidade de ” Jauja “, respeito da cal tan pitorescas e foliadas descipcións se fixeron, esaxerando, naturalmente, as condicións de vizosidade do seu chan.

A banda baixa do país, na zona interior, atópase chea de fragas vírxenes e poboada ainda por indíxenas nun estado pouco civilizado. N’ista zona abonda o caucho.

Polas diferenzas do nivel das súas terras, produce o ” Perú ” unha gran variedade de prantas unha das súsa principais esportacións é a ” Quinina “, pranta que vive nas vertentes andinas; nas bandas máis baixas e veciñas a chaira,

Antes de chegar os españois o ” Perú “, domeaban eiquí os indios chamados ” Incas “, os cales acadaban un grao dabondo regular de cultura, que rematou nun apoxeo acadado durante o imperio de ” Buayna Capac “, en 1525. As guerras civís que estalaron entre os sucesores d’iste emperador, axudaron moito a conquista feita polos españois.

Ainda cando en todo o país falabase español, os indios que poboaban nas zonas andinas e nas rexións chairas non recoñecidas ainda, falan o primitivo idioma do país, o ” Quechua “

No ” Perú ” os ferrocarriles son de costosísima construción , teñen que librar grandes desniveis en poucos kilómetros, o cal fai xusto notábels obras de enxenería. Como por exemplo direiche que o ferrocarril de ” Lima ” a ” Oraya ” ten que acadar unha altura de 4,834 metros en só 170 kilómetros de percorrido.

Amáis de ” Caña de Azucar “, de ” Carbón “, de ” Algodón ” e de ” Caucho “.

” Arequipa ” é o que podería chamarse a capital do sur de ” Perú “. ” Trujillo “é unha cidade que se atopa na ribeira norte, ista foi fundada por ” Pizarro ” en 1534.

Na ribeira peruana atópanse as afamadas illas ” Chinhcas ” , notábels polo amoreamento n’elas das deyecións das aves mariñas, chegan a constituir moreas enormes de ” Guano “, que utilizanse para abonar os campos. ” España ” apoderouse en 1864 d’istas illas como garantía dunha rechamada diplomática; e non sendo ista atendida, a escuadra española, as ordes de ” Méndez Núñez “, bombardeou o perirao do ” Callao ” en 1866.

Habianse orixinado, namentres istos derradeiros anos, diferenzas entre ” Perú ” e ” Chile ” por cuestión do territorio ónde se atopan as poboacións de ” Tacna ” e de ” Arica “, mais cada un d’istes estados quixeran apodeirarseas.

Recentemente, os ” Estados Unidos ” exerciran a súa mediación, concedindo ” Tacna ” o ” Perú ” e ” Arica ” a ” Chile “.

Bo: penso que xe te fatiguei dabondo enchendo tantas páxinas; enviote á parte unhas postais ilustradas para que elas te axúnden a axeitarte millor idea d’istes países.

Meu pai encargoume con benquerenza saúdos para o teu e para tí, e eu tamén rogote teñas a bondade de dar de novo a teu pai moitas grazas polo maxestuoso agasallo que me fixo na ” Habana “, e que gardarei y lembrarei sempre.

E tí, meu queridiño Fernando, dispón como queiras do teu bo amigo que non te esquece. -” JOAQUÍN “

El Grupo Jatari · El Grupo Jatari: Folk Music of Argentina, Bolivia, Chile, Ecuador, Peru and Venezuela

Voámos a San Francisco

” Mister Harper ” levaba súas atencións e bondades para con nos a querer, nembargantes, que fixéramos a viaxe de ” Nueva York ” a ” San Francisco ” en aeroplano. Dicíanos que a viaxe en tren, para distanzas tan longas, andaba a ser moi aborrecible. Pai, para afastar tanto tino, rebateulle a cuestión do esaxerado precio da pasaxe; mais ” Mister Harper ” o venceu todo, e acadounos unha rebaixa moi considerábel, dado o seu posto de directivo d’unha liña airiña. D’aquela, mais fixemos en dúas xornadas a viaxe ata ” San Francisco “, voando sobor de ” Cleveland “, ” Chicago ” e ” Salt Lake City “, acougamos en ” Omaha “, cidade achada na gran chaira central, estado rico polas súas grandes explotacións de cereais.

Como as comarcas centrais son pouco poboadas, os homes do agro valen o uso de potentes trebellos para facer as labouras. D’aquela, un só home con os seus trebellos e seus cabalos da un rendemento superior o de 25 o 30 hectareas: o froito d’este sistema é que se obteñen as producións do agro a precio máis axeitado que n’outros países na que a pouca trebellada o seu emprego fai xusto o concurro de moitos braceiros nas labouras do agro.

Ista viaxe en aeroplano houberase asemellado certamente tedioso: mais por fortuna o colega de pai tiña a xentileza de agallar como lembranza, un fastoso ábum das paisaxes de ” Nueva York ” e unha luxosa, concretada e interesante historia dos ” Estados Unidos “, que lía no aeroplano.

N’ela formei que os ” Estados de la Unión ” son 48, aos que deben amecer un distrito federal e dous territorios. Tamén vexo n’ela que os primeiros colonizadores do país foron ingleses, franceses e tamén alguns españois. Os ingleses estableceron na ribeira da ” Unión ” 19 colonos e istás, por mor de varios impostos prohibitivos que lles quixo impor ” Inglaterra “, subleváronse contra a metrópoli, dando elo orixe a guerra dos oito anos ( 1775 – 1783 ). O día 4 de Xullo de 1776 pregouse a independencia dos 13 dominios, que se xuntaron baixo o nome de ” Estados Unidos de América ” e baixo o mando de ” Washington ” quén, axudado polos franceses gañou, o fin das forzas inglesas, enviadas para sufocar o levantamento.

Iste país foi avanzando ata que, en 1861, estando de presidente ” Abraham Lincoln “, tentaron afastarse os estados do sur, porque os do norte chamaban pola supresión da escravitude dos afro-americanos. Os do sur opoñianse, porque os afro-americanos servianlle para cultivar o agro. Estalou con ista orixe a chamada guerra de secesión, que durou cinco anos, saíndo vencedores os estados do norte e ficando, polo tanto, abolida a escravitude dos afro-americanos.

A pesares d’elo, non son sempre eiquí moi afábels as relacións entre blancos e afro-americanos, coma tampouco o son as que sosteñen o pobo americano con os chineses, xente que en gran numerosidade migrarón aa iste país, ata que as leis puxeron fin a inmigración dos chinese.

Os ” Estados Unidos ” sostiveron guerra con ” España ” en 1898 pola cuestión de ” Cuba “, sendo entón presidente d’aquela república ” William McKinley “. E recentemente en 1917, tomaron parte na guerra europea no bando dos aliados, botandolles unha mán de xeito efitivo a conseguir a vitoria.

Hoxe domea financieiramente o mundo, mais é o país máis rico da terra. Consta o mesmo tempo como o primeiro alboio do mundo, como un dos paises máis ricos en hulla, ferro, cotón, e petróleo e posúe as máis vizosas industrias. Non é extrano que, posuindo semellante poder, os ” Estados Unidos ” deixaran a súa politica de aillamento e convertiranse n’unha potencia de primeiro orde.

En ” San Francisco ” tivemos a ledicia de acoller cartas de nai e da miña irmá. Como era de ver xa, o sair de ” España “, en que hotel íamos aloxarnos, a iste hotel nos dirixiron o correo. O mesmovfixo un bó amigo ” Joaquín ” un compañeiro de viaxe ata ” La Habana “, de quén recibin dúas agarimosas e interesantes cartas, que engado, se é o caso a iste caderno, porque achábame n’elas dos grandes americanos do ” Pacífico “. D’este xeito as notas sobor de ” América ” ficarán máis compretas, ainda tendo en conta o inconexos que teñen que ser os meus apuntamentos.

Pai estivo tamén ledísimo de acorller novas: en ” Madrid ” atópanse ben, e a derradeira carta chegada colleu un vapor que saiu 12 días logo que o noso. Nai e ” Isabelita ” recibirán se cadra xa, algunhas das numereiras postais con vistas de ” La Habana ” e ” México ” que lles mandamos.

” San Francisco ” é a gran capital americana do ” Pacífico “: cidade moi poboada é tamén ” Los Ángeles “, a chamada cidade que se fixo afamda polos seus grandes estudios de cinema que se encontran en ” Hollywood ” e por ser a residencia corrente de moitos millonarios norte-americanos. Os seu arredores son deliciosos e cheos de laranxos . Ten grandes e luxosos hoteis e algunhas das súas rúas alonganse en tuneis abertos nas cimas e revestidas de bilantes losetas, de losas de porcela a semellanza das estacións do metro.

” San Franciso ” ten xeito de maior axitación semella un ” Nueva York ” máis en pequeno, e abondan eiquí tamén os rañaceos.

A súa enseada, que é moi espallada, foi descoberta por un coronel español, ” D. Garpar de Portolá ” e o seu peirao é moi activo. Belas corredoiras percorren a ribeira, e forman apetitosas avenidas xunta o mar. Un parque metese cara o mar en xeito de unlla e no centro d’iste parque érguese a estatua do relixioso maiorquín ” Junípero Serra “, quén colonizou e deu nome a ” San Francisco “. É moi agradábel tamén ver alí un monumento erixido a ” Cervantes ” representándolle en busto e ante él aseonlladas os seus dous xeniales persoaxes ” Don Quijote ” e ” Sancho Panza “

Ista cidade sufreu en 1906 un tremendo tremor que botou por baixo gran parte das súas edificacións e produxo millares de vítimas.

O vapor ” Colombia ” no que nos atoparemos ista tarde. Deus mediante par ” Yorkdrama “, está xunto a un peirao facendo as súas preparacións para partir. Deus queira que poidamos chegar ledos o ” Japón ” ónde poderemos ter a gran ledicia de apertar os avós .

The Mowgli’s · San Francisco

Colombia , Venezuela e as Guayanas

Colombia atopase na parte N.O. da ” América del Sur “, e ten ribeira no ” Atlántico ” e no ” Pacífico “. Deuselle o nome en honra a Colón, ainda que semella houbera resultado máis xusto se chamase Colombia a todo o continente americano. Mais é máis considerábel agora trocar a ” América ” por nome, en honra de ” Amerigo Vepucci “, nauta florentino, que fixo varios descobrementos na ” América Central ” e do sur.

A banda occidental de ” Colombia “, ouseña a banda xunta o ” Pacífico “, no monte e crebada: a constituen tres elevadas fileiras de montes andinas con os seus bicos nevaradas e deixando entre sí vals de gran vizosidade. A banda occidental, ou xunta o ” Atlántico ” é chaira, de clima moi húmido, e n’algunhas zonas, pouco san. Entre terreos bixos forman parte da corrente dos ríos ” Orinoco ” e ” Amazonas “.

Na serra central de ” Colombia ” atopanse varios volcáns, sendo o bico de maior cota o do volcán ” Nevado del Huila “.

O río ” Magdalena ” Corre por terreo chairo e é a arteria comecial máis importante do país, puidéndose navegar por él nunha lonxitude de perto de 1000 kilómetros: na banda dereita d’este río, que é un dos maiores do globo. e a moi repectábel cota de 2500 metros derriba do mar, érguese a capital de ” Colombia “, a cidade de ” Santa Fe de Bogotá “.

Na foz do río ” Magdalena ” atopase o gran porto comercial de ” Barranquilla “, a non moita distancia da cidade de ” Cartagena “, chamada con anterioridade a ” Cuna das Indias ” por ser entón o porto de maior significación de ” Colombia “.

O país atópase pouco poboado e a maior cacho da poboación mora nas zonas montuosas, por ser alí a vida máis saudábel e afábel que nas terras da chaira; fora das cidades, case todala poboación atópase composta por indíxenas.

Respeito a súa vexetación (en calquera sito vense chores): hainas de cor púrpura, amarelas, moteadas, unhas abrense senlleiras, outras en fatado e caen en guirnaldas de racimos ou de umbelas. E enrriba d’estas prantas e chores de tan extravagante beleza, inza un mundo de vistosos animáis alados que zorregan con o lixeiro tremer das súas ás. Hachanse orquídeas formidábels que semellan a formas dunha ave, de mil concepcións da imaxinación.

Colombia constituíu, primeiro a colonia española chamada de ” Nueva Granada “. Bogotá foi a capital de un dos territorios que ” España ” tiña na ” América del Sur “. Ó ficar ” Colombia ” independente, uniuse por pouco a ” Venezuela ” e ” Ecuador “, mais en 1830 se afastaron d’ela aqueles paises. En 1856 convertiuse a república en federal.

” Venezuela ” atopase o N de ” Colombia ” e tódalas súas ribeiras son atlánticas: n’ela por un estreito oco que da co mar con a lagóa ” Maracaibo “. Por certo que, segundo a tradición, o chegar os españois por primeira vez as ribeiras d’esta lagóa, din que construiron unha pequena cidade erguida sobre uns piares de madeira, un verdadeiro pobo palustre, e talvez en chola deronlle o nome de ” Venezuela ” que ven a ser un diminutivo de Venecia, a cidade italiana erguida tamén sobre piares, dentro do mar.

O mesmo que nos países da ” América Central ” e que en ” Colombia “, a poboación, eiquí, estableceuse con prioridade nas zonas de media altitude, por ser n’elas o clima menos extremoso ca nas baixas chairas, e moito máis sans. En ” Venezuela ” a rexión seguindo a ribeira é a rexión montuosa ergéndose alí o cordal ” Caribe “, que polos montes de ” Mérida ” unese a alta rexión dos ” Andes “.

Todos istes obxeccións e desconvenientes do terreo fixeron renunciar a máis de un, dos capitáns que ordeaban a viaxe española de conquista, que as aguilloaduras dos insectos e a severidade do clima orixinaban máis mortes que as frechas envelenadas dos indios.

Os que subsisten en dita rexión pertencen o grupo chamado ” Caribe “: hai tamén moitos africans excravizados dende ” Africa ” e algúns indios asiáticos e chineses que traballaban nas prantacións.

En ” Venezuela “, como en ” Colombia “os produtos do agro con os que tamén a riqueza que atesoura o pan: eiquí o cultivo do café ten moita relevancia, seguindolle o do cacao e o do azucre. A crianza de gando comeza a ser un factorconsiderábel, como tamén o é a exportación de gando.

O ouro, con o seu consmo sen par, levou fai algúns anos, mineiros, aventureiros e traballadores as pradeiras do ” Orinoco “, na búsqueda do codizado metal.

A capital de ” Venezuela ” é ” Caracas ” e o primeiro porto do país ” Maracaibo “. Caracas é unha bela cidade con rúas que se cortan en ángulo recto, con ambolos dous bulevares chéas de árbores e estatuas.

O ” Capitolio “, de teor ” Árabe ” , é edificio maxestuoso e atópase no centro dun belo parque. Outro monumento considerable é o ” Panteón Nacional “, ónde repousan os restos dos heróes venezolanos Bolivar, Páez e outros. Tamén sonche digno de mención a ” Biblioteca “, o ” Museo “, a ” Universidad ” e o ” Teatro Nacional “.

As ” Guayanas ” , o territorio das ” Guayanas ” formase por unha ampla faxa ribeireña de terreos chairos e por unha zona interior de mesetas e altiplanices. o clima e as produccións son semellantes as de ” Venezuela “.

Existen tres ” Guayanas “, que a partir dos lindes con ” Venezuela “, toman o nome de: ” Guayana Inglesa, Holandesa e Francesa “. A inglesa é a de maior estensión e a francesa a máis pequena. Ista derradeira é tamén a que menos recursos ten, pois durante moitos anos foi unha colonia penitenciaria.

N’este territorio explotase tamén o ouro e é se cultiva o cacao e a caña de azucre.

A capital da ” Guayana Inglesa ” é ” Georgetown ” ( Cidade de Xurxo ), na ribeira. A capital da ” Guayana Holandesa ” é ” Paramaribo “, boa parte da cal formase por chabolos de madeira e atravesada por canais, a semellanza das cidades holandesas; a capital da ” Guayana Francesa ” é ” Cayena “.

Teodora Brody-Enache · Teodora Enache-Blues Moldav

Os países sudamericanos do Atlántico

Mentres o tempo que empregamos no aire mareiro de ” Veracruz ” a ” Nueva York “, pai amosoume na biblioteca do veleiro, unha información moi interesante, sobre os países sur-americanos. Por outra banda, o afable oficial do veleiro, que canto cámpanos con a súa bóa amizade e con as súas repetidas atencións, dame a cada intre xustas informacións sobre de todo canto estima poida serme de utilidade para o meu estudo: e coma xustamente, fixo namentres algún tempo a ruta da ” América del Sur ” e tres ou catro veces a viaxe de ” Buenos Aires – La Habana “, coñece moi ben ista parte do continente americano.

Con as súas explicacións; con o que me contan compañeiros de viaxe, algúns d’eles arxentinos, barasileiros,e uruguaios; con os moitos ditos, mafas e apacibels que poido lograr na sala de lectura do veleiro e con a axuda de pai, vou tentar concretar n’este caderno de propostas e recordos, alen do que poiden aprender referente a aqueles países sudamenricanos.

Xa se coñoce que a gran ” Cordillera de los Andes ” é como a sarta da ” América del Sur “: tan inxente cadea montuosa extendese dende ” Panamá ” ate o ” Cabo de Hornos “, ou seña ate o punto máis meridional da ” América “, acadando unha lonxitude de 7500 Km.: a súa amplitude troca entre 90 e 300 Km., segundo as rexións : n’algunhas difundese ou faise máis mesto, tal acontece na colosal meseta de ” Bolivia ” e o forraxe do ” Ecuador “, foma coma tres vertentes abertas en abano e na dirección o mar das ” Antillas “.

A zona máis erguida dos ” Andes ” concorda os territorios de ” Chile ” e de ” Colombia “: n’aquelas altitudes formanse as neves durante todo o ano e presenta alí a cordilleira de numereiros volcáns en actividade, non sendo tampouco extrano os lagos nas elevadas chairas. Nas terras veciñas a iste cordal son moi correntes os tremores de terra, as cales as veces levan a terribels catástrofes nas cidades alí atopadas.

Vou a comezar ista relación por ” Colombia, Venezuela e as Guayanas ” : decorarei logo con ” Brasil ” e logo rematar con os estados de ” Haití, Urguay, Argentina e Paraguay “. Polo que fai alusión os países do ” Pacífico “, penso que o meu prezado amigo cumprirá debidamente a súa promisión e enviarame, tal vez a ” San Francisco “, pois xa lle dixen o hotel no que alí ficaríamos, algunhas notas dos países nos que se atopa agora, na súa viaxe a ” Santiago ” e tamén ” Ecuador, Perú, Bolivia e Chile “.

Boa parte da ” América del Sur ” na rexión típica das xunglas virxes; o ” Guaru ” como as chaman os indíxenas: e istas xunglas atopanse constituidas por unha vexetación moi abundante. Árbores que erguen as súas polas ata cotas de 60 e 70 metrros, vexetación nebulosa, e pola cal é tan imposibel facer camiño, a luz mingua polo boscaxe da forraxe sen poderse filtrar ate o chán das xunglas non sendo en moi contada cantidade, e así menten a zona máis baixa en vivaces núcleos.

Enriba, entre o forraxe e polaxe das xigangescas plantas, unha actividade de cantos e chíos: numereiros simios brincan, colganse das polas polas súas colas; variedades de paxáros de vívidas cores e relucentes dan a súa nota de cor e vida a aquela xungla vizosa, e agochados na maleza, as bestas perseguen as súas presas, xuntando o estridente son dos seus alouridos a polifonía azueira dos paxáros e simios. Dinme que é imposíbel descobrer con fidelidade, semellante exhuberancia de vida e cor, mais eu creo imaxinarme a beloeza de semellantes rexións e a gran vizosidade do chán que tal vexetación sostén.

Naomi Wachira · Burn Me

Panamá e a canle

Unha das obras máis importantes de ” América “, e tal vez do mundo, é a camle de Panamá: E por ista obra xigantesca de enxinería é polo que máis soa o nome da pequena república centroamericana, en cuxo territorio abreuse ista comunicación entre os dous máis grandes océanos da terra.

O territorio que constitue hoxe a república de Panamá pertenceu a Colombia ata 1903. Mais en dito tempo, e o efecto da contitución do canle, se exixiu no territorio independente. As cousas ocurriron do seguinte xeito:

O éxito obtido polos franceses o abrir a canle de luce, motivou a constitución de outra sociedade francesa que prescribiu o inxeneiro autor d’aquel canle, Don Ferdinald de Lesseps. Mais en Panamá os gastos foron tan superiores a os cálculos dos inxenieiros, que a sociedade constutora da canle francés fracasou por compreto e se produxo a quebra financieira en 1888. Contituiuse entón unha nova compañía francesa con o propósito de rematar a obra, mais en 1902, ante novas dificultades, ista compañía ofreceu ceder o seus dereitos a os ” Estados Unidos ” mediante o pago de 200 millóns de francos. Foi admitida oa oferta, mais entón opuxose a continuación das obras a repúbrica de Colombia. E os panameños, estudando os perxuizos que ía ocasionarlles a negativa de ” Colombia “, e posibelmente unidos tamén polos ” Estados Unidos “, revolucionaronse na contra do goberno da súa metrópoli.

A axuda dos norteamericanos fixose entón obstensibel e crítica, e acadada a independencia de Panamá, os ” Estados Unidos ” asinaron con a pequena república un contrato, por medio do cal quedaronse cunha ancha franxa de terreo a ambolos dúas beiras da canle, xunto con catro illotes na rava d Panamá, e con o dereito único de instalar n’aquela zona portos e depósitos de carbón.

Recomezaron as obras con unha gran actividade a o longo da canle, que ten uns 80 Km. de lonxitude e conta con 8 esclusas, a súa anchura mínima é de 91 metros. Os buques empregan na travesía entre 7 e 8 horas, non puidendo facela con maior brío, debido as esclusas, que requiren algún tempo paraa encherse e valeirarse de auga. Segundo o que fagan, subir ou baixar os postos. Istas esclusas están mantidas pola lagoa ” Gatún “, situado a maior altura que a dos océanos. A canle, en conxunto e con as esclusas, por unha especie de canalizacións de auga, que dende a parte central, máis elevadda, descenden ata o nivel dos océanos.

Queríase estrear en 1914, coincidindo con a data na que, 400 anos antes, Vasco de Balboa descubrira, dende o alto do istmo, a existencia do Gran Océano: mais a guerra europea postergou un pouco aquela estrea, a cal tivo lugar tempo despois.

Amais da gran significación que para o auxe do comercio ten ista canle, é tamén notabel en interese baixo a traza internacional, porque acurtou enormemente a distancia entre os portos americanos do Atlántico e o Pacífico, xa que antes os buques tiñan que abeirar as ribeiras americanas procurando o paso polo cabo de ” Hornos “, o sur do continente. Os ” Estados Unidos “, sobre todo, obtiveron grandes vantaxes comerciais con a apertura d’este canle; e así non é de extranar que, para aumentar ainda tales vantaxes, pensaran na conveniencia de axudar unha nova comunicación entre os dous océanos a través do istmo de ” Nicaragua ” que xa foi o orixinal plan dos centroamericanos.

Zimbra · Azul