Un conto sobre Australia

Cumplindo a súa promesa o pai Eliberto faloume hoxe de ” Australia “: d’ista illa maxestuosa que é todo un continente colocada o sureste da ” Asia “, un pouco máis abaixo da liña do ” Ecuador “.

A súa superficie ven sendo como as 3/4 partes de ” Europa “: o seu chan está constituido por un gran bloque de rochas macizas, sen grandes montes nas súas ribeiras; istas xurden no lado oriental do país e se extenden un pouco cara o sur. O oeste está formado por un fastoso altiplano, e a parte central o constitue unha depresión en verdade, ista depresión é o fondo d’un mar desecado.

 O clima é tropical nas chairas e quente nas zonas de montes: ístas deteñen os ventos húmidos do este e por semellante orixe tan seco a depresion central debido a falta de choivas, os ríos son escasos, só se poden considerar como tales algúns que se atopan o norte e este do país, o principal é o ” Murray “.

Lembrei ben que ”  Australia ” ten animáis moi caraterísticos que non se atopan en ningún outro lugar da terra: tal como son o canguro, con as súas longas patas traseiras que lle permitesn dar grandes brincos, o ornitorrinco e o casuario, semellante a unha avestruz que leva na fronte unha portuberancia de óso .

A case totalidade da poboación australiana pertence hoxe a casta branca: restan no país uns 30.000 aborixes australianos, moi pouco civilizados, e que van perdendose no canto que vai aumentando a expansión do chan agrario; a raiz de que, o adiantar o agro, os aborixes van sendo botados as zonas das fragas.

Ista grande illa foi descuberta en 1770 polo afamado navegante e explorador ” Cook “. De primeiras foi só unha cidade erguida ex professo para capital: é dicir, construironse n’ela os grandes inmóbels e pazos ofociais sen ter con anterioridade poboación. O traballar aqueles organismos, pobouse a cidade de empregados, técnicos, tendeiros, e comerciantes. É un caso vredadeiramente origxinal e prodixioso.

O curruncho sureste da ” Australia ” o ocupa o estado de ” Victoria “: pola súa beleza se lle chama ” El Estado Jardín ” é o país máis vizoso e poboado e a súa capital, ” Melbourne ” ten máis de 80.000 poboadores.

O Altiplano que ocupa todo o oeste e parte do norte d’iste continente é a rexión chamada ” Australia Desierta “.

Logo da gran guerra europoea, ” Australia ” recibiu a encarga de administrar a antiga colonia de ” Nueva Guinea Alemana “.


¿ Que farán agora miña nai e miña irmá ?¡ Cánto tenpo sen velas !. Isto dame moita mágoa: se elas estiveran con nos, os días serían máis ditosos para todos. Decátome tamén que pai está algo apesarado as veces: deseguro lle pasará o mesmo que min.

Penso que de eiquí a tres ou catro días chegaremos a ” Yokohama “. Mañá enviaremos un radiotelegrama os avós, anunciéndolles a nosa vindeira chegada o país do ” Sol Naciente “. ¡ Teño gañas de pisar terra firme !.

BrandonPetrovic · Stitches – Shawn Mendez

Outra carta con datos sobre Bolivia e Chile

Santiago, 29 de Xulio

Meu queridiño Fernando:

Recibin en ” Santiago ” as túas postais de ” Méjico ” e de ” Veracruz “; son moi interesantes e douche as grazas polo túa boa lembranza. Tí probabelmente, levarás  xuntas ista carta e a que te escribin fai 10 ou 12 días dende ” Lima “.

Hoxe vou darche novas de ” Bolivia ” e de ” Chile “, d’istos dous países do occidente suramericano, que tan interesantes cousas teñen.

Falemos, pois, de ” Bolivia ” primeiro. Debe o seu nome iste país, como tí es sabedor, o caudillo da soberanía americana, ” Simón Bolívar “. Con anterioridade chamábase ” Alto Perú “, porque nas súas características e nas súas condicións físicas, semellan moito, verdadeiramente, o ” Perú “. Ista república, polas contra a todalas demáis que atópanse cara o ” Pacífico “, non teñen saída o mar; pechanlle a saída territorios do ” Peru ” e ” Chile “.

A banda de cordal andina que se mete en ” Bolivia ” e moi elevada e seca, e a zona baixa, ou xungla, con clima tropical moi extremoso . Entre istas dúas zonas, emporiso, atópanse vales moi vizosos e con clima moi indulxente. Os ” Andes ” comopoñen en ” Bolivia ” altos altiplanos, de 2,500 a 3,000 metros e os bicos dos montes érgense a moita maior altura; o máis elevado, que è o ” Sorata “, acada 7,600 metros de altitude sobor do mar, semellantemente o ” Ecuador “, atópanse eiquí varios volcans en actividade e moitos outros en acougo.

A lagóa ” Titicaca ” é coma un pequeno mar interior; achase situado no alto altiplano e a 3,900 metros sobor do nivel do mar. Ten moitas illas e a surcan buques de vapor e outras embarcacións, que o atravesan de ribeira a ribeira. A ribeira norte da gran lagóa pertence o ” Perú “. A falla, pois, de auténtico mar, os bolivianos poden facerse o devezo  de ter un pequeno mar na súa gran lagóa.

En ” Bolivia ” abonda moito a ” Llama “, que é o animal imprescindíbel de todo boliviano, e que lle serve coma un camelo ou un cabalo; hay tamén ” Alpacas ” e ” Vicuñas ” e, nos bicos andinos aniñan os ” Cóndores “. entre as producións vexetais do chan son especialmente importantes o ” Café “, o  ” Arroz “, o ” Caucho “, a ” Caña de acúcar “, e o ” Maiz “; e entre as súas riquezas mineiras, teñense que citar as que foron afamadas minas de ” Plata ” do ” Cerro de Potosí “, preto da cidade d’iste nome.

A capital do país é a ” Paz “, con algunhas rúas tan costa arriba que semellan imposíbel poidan circular por elas os autocarros. Ten máis de 100,00 poboadores e se érgue perto da lagóa ” Titicaca ” e xunto a pradeiras vizosísimas. É tamén de importacia a cidade   de   ” Sucre “, que ostentou  tamén o título de capital, localizada nun colado a 2,800 metros de altitude.

” Bolivia ” é un país pouco poboado; a súa falla de ribeiras mariñas fai complexo o seu desenrrolo económico e iste fator atrasa ou empece dabondo o desenvolvemento do país, que alixeiraría deseguro en outro caso.

Pola banda oriental achanse grandes estensións salvaxes e virxes, que compoñen parte do ” Gran Chaco “. Sobor d’istas estensións queren exercer a súa soberanía ” Bolivia ” e o ” Paraguay ” e iso motivou, fai algúns anos, o estalido d’unha querra entre istes dous estados. Ambolosdous estados, loitaron porfiramente para suxeitar dito territorio, mais as trulladas paraguayas obtiveron certas vantaxes.

E vou a falarte de ” Chile “, que é o derradeiro páis que vou a revexarte, pois xa sebes que imos ficar en ” Santiago “. Eiquí chegamos fai tres días e perdoa se talvez non son abondo  obxetivo o falar do meu país.

” Chile ” compoñe, coma tí coñeces ben polos atlas, unha longuísima faixa xeolóxica de terreo, que se extende acadando en lonxitude, a metade da ribeira ocidental de ” América del Sur “; a súas distanza é semellante a que media entre ” La Coruña ” e ” Fernado Póo “. ( Xa ves que te poño como exemplo, paises que moi direitamente te atangue ¿ non é certo ? ).

Volta dicir a gran lonxitude do territorio de ” Chile “, xa entenderás que as condicións do chan e do clima son moi dispares na banda norte, que no centro e no sur. A banda norte ten un clima moi seco e a paisaxe do país é árido e desolado; só xunto os ríos que baixan dos ” Andes “, desenrrolase algunha vexetación, é moi rica en recursos mineiros; ” Salitre “, a gran riqueza de ” Chile “, ” Cobre “, ” Oro “, e ” Boráx “.

O gran peirao comercial d’ista zona é ” Iquique ” onde cargase o nitrato; tamén o é ” Antofogasta “, o perirao onde se carga o mineral da ” Plata “.

A zona central é de clima máis temperado e húmido; din que se asemella a vosa zona do ” Mediterráneo “; ista banda de ” Chile ” é a máis poboada, e é eiquí onde atópase ” Santiago ” e o seu peirao comercial ” Valparaíso “, os dous máis importantes centros urbás do país. De ” Valparaíso ” sae o ferrocarril que, remontando a barreira dos ” Andes “, comunicanos con ” Buenos Aires “. En inverno, por mor das neves nos altos portos andinos, ata fai pouco, faciase moitas veces transbordo e mesmo librar a pé algúns centos de metros. Hoxe as cousas resolveronse construindo un túnel, que evita ter que remontar o ” Paso ” embarulloso.

A zona meridional é de clima doce e máis chuvioso; mais no canto no que un vaíse achegando o seu, vai facéndose máis xélida e din que, nos aveciñamento do estreito de ” Magallanes “, a traza do país e o clima son semellantes a ” Noruega “. Os peiraos principais d’ista zona meridional son ” Valdivia ” e ” Punta Arenas “, iste derradeiro no mesmo estreito de ” Magallanes “.

” Chile ” é un país rico; os seus poboadores non poupan esforzo algún para  se incrementar a súa cultura. ” Santiago ” é unha gran cidade, con amplas e fermosas rúas, con maxestuosos edificios públicos, con unha mesta rede de trolebuses, que nada ten que envexar as cidades máis adiantadas de ” América “; a súa poboación  salva xa o millón e medio de poboadores e, tendo en conta a súa proximidade con ” Valparaíso “, no é exsaxeración supor que, dentro de poucos anos, chegarán a xuntar entre as dúas, máis de dous millóns de poboadores ¡ A metade de ” Buenos Aires “, xa ves !.

” Santiago ” cobre unha gran extensión; semella un parque no cal foronse dispor as contrucións . Unha gran avenida con vizosas árbores a atravesa, n’unha lonxitude de 6 Km.; é a ” Alameda “. Domea a cidade a pintoresca cimba de ” Santa Lucía “,e dende alí desfrutase d’unha belísima vista sobor do caserio, que xeralmente é de xeito español, con belas frontes as casas e tendo moitas d’elas un xardín interior, a semellanza da vosa belísima ” Andalucía “.

Temos moitos ferrocarris; toda a ribeira pode percorrerse con comodidade en nosos trens; posuimos tamén unha boa mariña mercante. Non nos fallan, pois, os dous primeiros fatores que axudan o adianto mercantil dos pobos. Contamos tamén con moitas escolas e dase eiquí crecente importancia as cuestións da ensinanza e da cultura.

Vou revesarte rapidamente os feitos máis culminantes da historia chilena.

Cando os españois apropiaronse de ” Chile “, noso país atopábase poboado polos ” Araucanos “, indíxenas que se caraterizaban polo súa valoura e polo seu espírito de independencia; foi iste o derradeiro país conquistado polos españois. Logo de dúas tentas sen éxito de ” Almagro ” e ” Camargo “, ” Pedro de Valdivia ” conseguiu establecerse en terreo chileno e fundou en 1541 a cidade de ” Santiago “; máis morreu a máns dos ” Araucanos “, sendo vingada a súa morte por ” Hurtado de Mendoza “, fillo do virrei de ” Lima “. Dise que é ista expedición figurou o gran poeta ” Ercilla ” e que, con o que eiquí viveu, compuxo o seu gran poema ” La Araucana “.

En 1561 foi establecida eiquí unha capitanía xeral, e, dende entón ata 1808, pouco de propio ocurreu en ” Chile “, coma non seña o traballo silencioso e constante dos labregos para ir desenrrolando as riquezas do país.

En 1818, acadou ” Chile ” a súa independencia, ainda que os españois decontaron domeando logo d’algúns anos na illa de ” Chiloé “.

O xeral ” O’Bigius “, que foi o primeiro presidente que exerceu unha verdadeira dictadura; seguironlle outros presidentes, e en 1866 interviu  ” Chile ” na guerra entre ” España ” e o ” Perú “, sendo bombardeado o peirao de ” Valparaíso ” polo pelotón de ” Méndez Nuñez “.

Prodúxose logo a guerra contra o ” Perú ” e ” Bolivia “, en 1879, rematando algúns anos máis tarde dándolle a vitoria a ” España ” que se foi desenrrolando sen aturar case loitas e insurrecións interiores.

E eiquí dou fin. Máis adiante, escribireite a ” Madrid “. Desexo que pasedes tí e teu pai, moi ditosamente o que vos resta de viaxe. Eu lembrote moito, moito. ¿ Volveremonos a ver outra vez ? ¡ Canto praceríame !. Deus o quererá, deseguro. Somos moi xoves, e, no decurso das nosas vidas, que poidemos dicir que agora comezan, se cadra teñamos a sorte de atóparnos de novo. Mais no canto de escreberme algunha vez, para que non langore entre nós unha amizade tan amabelmente lobada.

Saúda a teu pai, acolle as cordiáis lembranzas do meu e xa sabes canto te quere o teu amigo que enviache unha forte aperta.

SolSelectas · Ay Que Sera Del Sol – Rodrigo Gallardo

Unha carta con novas do Ecuador e do Perú

Meu querido Fernando:

Escribote hoxe dende ” Lima “, a capital do ” Perú “, onde chegamos ontes; fixemos parte da viaxe en autocarro por facerse máis rapidamente que en ferrocarril, xa que eiquí o país é dabondo crebado na ribeira, e os trens non poden acadar grandes velocidades.

Procurei mercar, sobor iste país e sobor o ” Ecuador “, que deixamos antonte, unha información breve e lixeira, e complaceme en comunicarche, por si nos meus datos podes atopar algún de interese para as túas notas de viaxe que, en tal caso, serán nosas notas.

Antecedendo, pois, con orde, vou falarte do ” Ecuador ” e logo falareite do ” Perú “. Ti sabes ben que o ” Ecuador ” chamase así por cruzar o seu territorio a ” Linea Ecuatorial “.

No chan do ” Ecuador ” campan perfetamente tres zonas paralelas: a ” COSTA “, os ” ANDES “, e a ” SELVA “. A zona da ribeira ou linde co mar  ten só de 20 a 200 kilómetros de amplitude, seguindo logo dúas cadeas montuosas paralelas, afastadas entre sí por uns 60 a 65 km.. O terreo que fica entre istas dúas dúas liñas de montes dan xeito a un altiplano de uns 3,000 metros. A capital ” Quito “, atópase erguida no relinde occidental d’iste altiplano, a 3,000 metros sobor do nivel do mar.

A zona andina do ” Ecuador ” ten unha gran actividade volcánica: algúns volcans están en erupción e outros moitos fican en quietude. Os máis acolloantes, polas seus inxentes proporcións, son, o ” PICHICHA “, a cuxo pe atópase a cidade de ” Quito “, o ” CHIMBORAZO “, situado un pouco máis o sur e o cal ergue a súa mol ata 6,310 metros.; o ” COTOPACHI “, e o ” CHILES “.

É curioso notar, que istes volcáns ecuatorianos non arroxan case ningunhas lavas, senon auga, cinzas e anacos de rochas.

O clima é tropical nas zonas baixas e moi agradábel no altiplano ou ” TIERRA FRESCA “: hay anualmente unha estación de abondantes chuvias que constituen o incerno do país, e outra estación seca, que é o verán; o mes de Xulio, é, eiquí o máis xélido do ano.

Os produtos do chan ecuatoriano son: o ” CACAO ” fundamentalmente, o ” CAUCHO “, ” PIELES “, a ” TAGUA ” ou marfil vexetal e ouro, en menor suporte. En canto as súas indrustrias, son ainda poucas; mais é propio d’iste país a produción do chapeus de ” Jipi-japa “.

Amáis de ” Quito “, que é a capital, e que conta con máis de 200 mil poboadores e posúe belos edificios nos cales aloxanse as dependencias e servizos do goberno e os centros culturais superiois do país, é de importancia ” Guataquil “, o gran peirao comercial do ” Ecuador “, cidade de poboación por riba da capital; tamén é importante a cidade de ” Cuenca “.

A unhas 500 millas da súa ribeira, o ” Ecuador ” posúe as illas de ” Colón ” ou de ” Galápagos “, pouco poboadas.

Os territorios que forman hoxe o ” Ecuador ” pertencían con anterioridade o pobo ” Quichúa “, cuxo xefe ostenba a titularidade de ” Quitus ” ou emperador, do cal deriva o nome da capital.

Cando o capitan español ” D. Sebastián de Benalcázar ” chegou a terras do ” Ecuador “, por orde de ” Pizarro “, e conquistou o reino de ” Quito “, cara medio século que iste país atopabase subxugado a os incas do  ” Perú “.

Xa en poder de ” España “, aderiuse primeriro o virreinato do ” Perú “; mais no século XVIII foi anexado o virreinato de ” Nueva Granada “.

En 1809 produxose un levantamento para preogar a independencia do país: poido sufocarse aquella tentativa, mais, recuncados os feitos en 1822, e logo da duro combate de ” Pichicha “, o xeneral venezolano ” Sucre ” logrou a proclama da independencia.

Unha vez ceibes, admitiron os ecuatorianos a constitución de ” Colombia “, uníndose a ela: mais en 1830 afastáronse e fundaron o estado do ” Ecuador “.

Iste país, é un dos que máis traballaron pola cultura, facendo obrigatoria a esinanza e xerando numereiras escolas e establecementos de cultura superior.

É, indubidablemente, un país dun gran porvir, feito o patriotismo e a labourosidade dos seu poboadores.

Respeito o ” Perú “, me din que, nos primeiros anos da colonización española, o seu territorio foi moito máis amplo que o que ten hoxe. Case todolos territorios da ” América Meridional ” dependían entón do ” Perú “, ónde  ” España ” fixou a capitalidade dun dos virreinatos.

A fortuna chegou a ser grande eiquí, pois o subsolo é moi rico en metais, entre eles a prata: isto deu lugar a que, cando se quería avaliar a riqueza dunha cousa,o vulgo soía e soe dicir ” Vale un Perú “.

O territorio d’iste país é moi dispar, un pode imaxinalo denotado por tres zonas, a semellanza do ” Ecuador “: a ribeira a cabalo entre os ” Andes ” e o ” Pacífico “; a zona andina, empinada e pobre, e a zona interior, baixa e tropical, regada por algúns dos afluintes do ” Amazonas “.

A zona máis poboada e civilizada do país  é  a ribeireña, ónde se atopa ” Lima “, que é unha cidade moi fermosa; xunto a ela atópase o peirao do ” Callao “.

As altas zonas andinas son desertas e maniñas: só viven alí algúns montés coidando do seus rabaños de vicuñas, llamas e guanacos. Din que é tétrico o espectáculo d’istes montes espidos, con herbas miserentas e case secas, facéndose a respiración arela pola altitude e a vista cega polo exceso de luz, a semellantes antiplanicies desoladas as chaman os peruanos ” Puna ” e tamén chamn así o ” Mal de Montaña ” sen dúbida por sentirse n’elas as molestias de dito mal.

Os vales pola contra, son fermosos e vizosos: nun d’eles atópase a cidade de ” Jauja “, respeito da cal tan pitorescas e foliadas descipcións se fixeron, esaxerando, naturalmente, as condicións de vizosidade do seu chan.

A banda baixa do país, na zona interior, atópase chea de fragas vírxenes e poboada ainda por indíxenas nun estado pouco civilizado. N’ista zona abonda o caucho.

Polas diferenzas do nivel das súas terras, produce o ” Perú ” unha gran variedade de prantas unha das súsa principais esportacións é a ” Quinina “, pranta que vive nas vertentes andinas; nas bandas máis baixas e veciñas a chaira,

Antes de chegar os españois o ” Perú “, domeaban eiquí os indios chamados ” Incas “, os cales acadaban un grao dabondo regular de cultura, que rematou nun apoxeo acadado durante o imperio de ” Buayna Capac “, en 1525. As guerras civís que estalaron entre os sucesores d’iste emperador, axudaron moito a conquista feita polos españois.

Ainda cando en todo o país falabase español, os indios que poboaban nas zonas andinas e nas rexións chairas non recoñecidas ainda, falan o primitivo idioma do país, o ” Quechua “

No  ” Perú ” os ferrocarriles son de costosísima construción , teñen que librar grandes desniveis en poucos kilómetros, o cal fai xusto notábels obras de enxenería. Como por exemplo direiche que o ferrocarril de ” Lima ” a ” Oraya ” ten que acadar unha altura de 4,834 metros en só 170 kilómetros de percorrido.

Amáis de ” Caña de Azucar “, de ” Carbón “, de ” Algodón ” e de ” Caucho “.

” Arequipa ” é o que podería chamarse a capital do sur de ” Perú “. ” Trujillo “é unha cidade que se atopa na ribeira norte, ista foi fundada por ” Pizarro ” en 1534.

Na ribeira peruana atópanse as afamadas illas ” Chinhcas ” , notábels polo amoreamento n’elas das deyecións das aves mariñas, chegan a constituir moreas enormes de ” Guano “, que utilizanse para abonar os campos. ” España ” apoderouse en 1864 d’istas illas como garantía dunha rechamada diplomática; e non sendo ista atendida, a escuadra española, as ordes de ” Méndez Núñez “, bombardeou o perirao do ” Callao ” en 1866.

Habianse orixinado, namentres istos derradeiros anos, diferenzas entre ” Perú ” e ” Chile ” por cuestión do territorio ónde se atopan as poboacións de ” Tacna ” e de ” Arica “, mais cada un d’istes estados quixeran apodeirarseas.

Recentemente, os ” Estados Unidos ” exerciran a súa mediación, concedindo ” Tacna ” o ” Perú ” e ” Arica ” a ” Chile “.

Bo: penso que xe te fatiguei dabondo enchendo tantas páxinas; enviote á parte unhas postais ilustradas para que elas te axúnden a axeitarte millor idea d’istes países.

Meu pai encargoume con benquerenza saúdos para o teu e para tí, e eu tamén rogote teñas a bondade de dar de novo a teu pai moitas grazas polo maxestuoso agasallo  que me fixo na ” Habana “, e que gardarei y lembrarei sempre.

E tí, meu queridiño Fernando, dispón como queiras do teu bo amigo que non te esquece. -” JOAQUÍN “

 

El Grupo Jatari · El Grupo Jatari: Folk Music of Argentina, Bolivia, Chile, Ecuador, Peru and Venezuela

Colombia , Venezuela e as Guayanas

Colombia atopase na parte N.O. da ” América del Sur “, e ten ribeira no ” Atlántico ” e no ” Pacífico “. Deuselle o nome en honra a Colón, ainda que semella houbera resultado máis xusto se chamase Colombia a todo o continente americano. Mais é máis considerábel agora trocar a ” América ” por nome, en honra de ” Amerigo Vepucci “, nauta florentino, que fixo varios descobrementos na ” América Central ” e do sur.

A banda occidental de ” Colombia  “, ouseña a banda xunta o  ” Pacífico “, no monte e crebada: a constituen tres elevadas fileiras de montes andinas con os seus bicos nevaradas e deixando entre sí vals de gran vizosidade. A banda occidental, ou xunta o  ” Atlántico ” é chaira, de clima moi húmido, e n’algunhas zonas, pouco san. Entre terreos bixos forman parte da corrente dos ríos ” Orinoco ” e ” Amazonas “.

Na serra central de ” Colombia ” atopanse varios volcáns, sendo o bico de maior cota o do volcán ” Nevado del Huila “.

 O río ” Magdalena ” Corre por terreo chairo e é a arteria comecial máis importante do país, puidéndose navegar por él nunha lonxitude de perto de 1000 kilómetros: na banda dereita d’este río, que é un dos maiores do globo. e a moi repectábel cota de 2500 metros derriba do mar, érguese a capital de ” Colombia “, a cidade de ” Santa Fe de Bogotá “.

Na foz do río ” Magdalena ” atopase o gran porto comercial de ” Barranquilla “, a non moita distancia da cidade de ” Cartagena “, chamada con anterioridade a ” Cuna das Indias ” por ser entón o porto de maior significación de ” Colombia “.

O país atópase pouco poboado e a maior cacho da poboación mora nas zonas montuosas, por ser alí a vida máis saudábel e afábel que nas terras da chaira; fora das cidades, case todala poboación atópase composta por indíxenas.

Respeito a súa vexetación (en calquera sito vense chores): hainas de cor púrpura, amarelas, moteadas, unhas abrense senlleiras, outras en fatado e caen en guirnaldas de racimos ou de umbelas. E enrriba d’estas prantas e chores de tan extravagante beleza, inza un mundo de vistosos animáis alados que zorregan  con o lixeiro tremer das súas ás. Hachanse orquídeas formidábels que semellan a formas dunha ave, de mil concepcións da imaxinación.

Colombia constituíu, primeiro a colonia española chamada de ” Nueva Granada “. Bogotá foi a capital de un dos territorios que  ” España ” tiña na ” América del Sur “. Ó ficar ” Colombia ” independente, uniuse por pouco a ” Venezuela ” e ” Ecuador “, mais en 1830 se afastaron d’ela aqueles paises. En 1856 convertiuse a república en federal.


” Venezuela ” atopase o N de ” Colombia ” e tódalas súas ribeiras son atlánticas: n’ela por un estreito oco que da co mar con a lagóa ” Maracaibo “. Por certo que, segundo a tradición, o chegar os españois por primeira vez as ribeiras d’esta lagóa, din que construiron unha pequena cidade erguida sobre uns piares de madeira, un verdadeiro pobo palustre, e talvez en chola deronlle o nome de ” Venezuela ” que ven a ser un diminutivo de Venecia, a cidade italiana erguida tamén sobre piares, dentro do mar.

O mesmo que nos países da ” América Central ” e que en ” Colombia “, a poboación, eiquí, estableceuse con prioridade nas zonas de media altitude, por ser n’elas o clima menos extremoso ca nas baixas chairas, e moito máis sans. En ” Venezuela ” a rexión seguindo a ribeira é a rexión montuosa ergéndose alí o cordal ” Caribe “, que polos montes de ” Mérida ” unese a alta rexión dos ” Andes “.

Todos istes obxeccións e desconvenientes do terreo fixeron renunciar a máis de un, dos capitáns que ordeaban a viaxe española de conquista, que as aguilloaduras dos insectos e a severidade do clima orixinaban máis mortes que as frechas envelenadas dos indios.

Os que subsisten en dita rexión pertencen o grupo chamado ” Caribe “: hai tamén moitos africans excravizados dende ” Africa ” e algúns indios asiáticos e chineses que traballaban nas prantacións.

En ” Venezuela “, como en ” Colombia “os produtos do agro con os que tamén a riqueza que atesoura o pan: eiquí o cultivo do café ten moita relevancia, seguindolle o do cacao e o do azucre. A crianza de gando comeza a ser un factorconsiderábel, como tamén o é a exportación de gando.

O ouro, con o seu consmo sen par, levou fai algúns anos, mineiros, aventureiros e traballadores as pradeiras do ” Orinoco “, na búsqueda do codizado metal.

A capital de ” Venezuela ” é ” Caracas ” e o primeiro porto do país ” Maracaibo “. Caracas é unha bela cidade con rúas que se cortan en ángulo recto, con ambolos dous bulevares chéas de árbores e estatuas.

O ” Capitolio “, de teor ” Árabe ” , é edificio maxestuoso e atópase no centro dun belo parque. Outro monumento considerable é o ” Panteón Nacional “, ónde repousan os restos dos heróes venezolanos Bolivar, Páez e outros. Tamén sonche digno de mención a ” Biblioteca “, o ” Museo “, a ” Universidad ” e o ” Teatro Nacional “.


As ” Guayanas ” , o territorio das ” Guayanas ” formase por unha ampla faxa ribeireña de terreos chairos e por unha zona interior de mesetas e altiplanices. o clima e as produccións son semellantes as de ” Venezuela “.

Existen tres  ” Guayanas “, que a partir dos lindes con ” Venezuela “, toman o nome de: ” Guayana Inglesa, Holandesa e Francesa “. A inglesa é a de maior estensión e a francesa a máis pequena. Ista derradeira é tamén a que menos recursos ten, pois durante moitos anos foi unha colonia penitenciaria.

N’este territorio explotase tamén o ouro e é se cultiva o cacao e a caña de azucre.

A capital da ” Guayana Inglesa ” é ” Georgetown ” ( Cidade de Xurxo ), na ribeira. A capital da ” Guayana Holandesa ” é ” Paramaribo “, boa parte da cal formase por chabolos de madeira e atravesada por canais, a semellanza das cidades holandesas; a capital da ” Guayana Francesa ” é ” Cayena “.

Teodora Brody-Enache · Teodora Enache-Blues Moldav

Os países sudamericanos do Atlántico

Mentres o tempo que empregamos no aire mareiro de ” Veracruz ” a ” Nueva York “, pai amosoume na biblioteca do veleiro, unha información moi interesante, sobre os países sur-americanos. Por outra banda, o afable oficial do veleiro, que canto cámpanos con a súa bóa amizade e con as súas repetidas atencións, dame a cada intre xustas informacións sobre de todo canto estima poida serme de utilidade para o meu estudo:  e coma xustamente, fixo namentres algún tempo a ruta da ” América del Sur ” e tres ou catro veces  a viaxe de ” Buenos Aires – La Habana “, coñece moi ben ista parte do continente americano.

Con as súas explicacións; con o que me contan compañeiros de viaxe, algúns d’eles arxentinos, barasileiros,e uruguaios; con os moitos ditos, mafas e apacibels que poido lograr na sala de lectura do veleiro e con a axuda de pai, vou tentar concretar n’este caderno de propostas e recordos, alen do que poiden aprender referente a aqueles países sudamenricanos.

Xa se coñoce que a gran ” Cordillera de los Andes ” é como a sarta da  ” América del Sur “: tan inxente  cadea montuosa extendese  dende ” Panamá ” ate o  ” Cabo de Hornos “, ou seña ate o punto máis meridional da ” América “, acadando unha lonxitude de 7500 Km.: a súa amplitude troca entre 90 e 300 Km., segundo as rexións : n’algunhas difundese ou faise máis mesto, tal acontece na colosal meseta de ” Bolivia ” e o forraxe do ” Ecuador “, foma coma tres vertentes abertas en abano e na dirección o mar das ” Antillas “.

A zona máis erguida dos ” Andes ” concorda os territorios de  ” Chile ” e de  ” Colombia “: n’aquelas altitudes formanse as neves durante todo o ano e presenta alí a cordilleira de numereiros volcáns en actividade, non sendo tampouco extrano os lagos nas elevadas chairas. Nas terras veciñas a iste cordal son moi correntes os tremores de terra, as cales as veces levan a terribels catástrofes nas cidades alí atopadas.

Vou a comezar ista relación por  ” Colombia, Venezuela e as Guayanas ” : decorarei logo con ” Brasil ” e logo rematar con os estados de ” Haití, Urguay, Argentina e Paraguay “. Polo que fai alusión os países do ” Pacífico “, penso que o meu prezado amigo cumprirá debidamente a súa promisión e enviarame, tal vez a ” San Francisco “, pois xa lle dixen o hotel no que alí ficaríamos, algunhas notas dos países nos que se atopa agora, na súa viaxe a ” Santiago ” e tamén ” Ecuador, Perú, Bolivia e Chile “.

Boa parte da ” América del Sur ” na rexión típica das xunglas virxes; o ” Guaru ” como as chaman os indíxenas: e istas xunglas atopanse constituidas por unha vexetación moi abundante. Árbores que erguen as súas polas ata cotas de 60 e 70 metrros, vexetación nebulosa, e pola cal é tan imposibel facer camiño, a luz mingua polo boscaxe da forraxe sen poderse filtrar ate o chán das xunglas non sendo en moi contada cantidade, e así menten a zona máis baixa en vivaces núcleos.

Enriba, entre o forraxe e polaxe das xigangescas plantas, unha actividade de cantos e chíos: numereiros simios brincan, colganse das polas polas súas colas; variedades de paxáros de vívidas cores e relucentes dan a súa nota de cor e vida a aquela xungla vizosa, e agochados na maleza, as bestas perseguen as súas presas, xuntando o estridente son dos seus alouridos a polifonía azueira dos paxáros e simios. Dinme que é imposíbel descobrer con fidelidade, semellante exhuberancia de vida e cor, mais eu creo imaxinarme a beloeza de semellantes rexións e a gran vizosidade do chán que tal vexetación sostén.

Naomi Wachira · Burn Me