Notas sobre China e Siberia

As vías principáis de comunicación en ” China ” son as fluviáis : a banda náutica dos ríos acádase moi terra adentro, contan con numereiras canles, sendo o maior de todos o chamado ” Gran Canal “, que ten unha lonxitude de 2,700 kilómetros e pon en comunicación ” Pekín ” e ” Cantón “

A ocupación principal dos chineses é o agro: os seus parados de labranza semellan xadines, e como a cachaza do chinés é fastuosa. Labran ata os lugares máis pequenos ou inantinxíbels. As colleitas de maior importancia d’iste país son as dos cereáis, as arroceiras, o té, o cotón, a serda, o opio da papoula e o índigo. En riqueza mineráis é incalculábel a fonte de recursos con que conta ” China “, carbón, maioritariamente. Mais todas istas riqueza atópanse case sen explotar.

Por mor a súa gran poboación, xa a súa presente penuria, ” China ” é un país de moita migración.

En ” Asia ” e na ribeira americana do ” Pacífico ” atópanse chineses por tódalas bandas: ista fartura de fillos do ” Celeste Imperio ” obrigou algúns estados, ” Norte América ” facendo incapé, a tomar en conta moi radicáis para previr a chegada de máis poboación chinesa. A orixe d’istas medidas tense que supor xerada pola loita que o chinés presenta a o home branco en tódolos traballos. A maior rendemento, porque non esgota endexamáis; é máis apracíbel, cobra menores xornales, e semella afábel como pouco. Ben que istas derradeira cualidade se cadra é só una traza oca, porque o chinés, baixo una face apracible e xélida, agocha en moitas ocasións a treboada que ruxe na fonda do seu corazón.

É de saber a costume que prevaleceu en ” China “, por moitos séculos, o avialdo do idóneo na beleza feminina en ter moi mermados os pés. Para acadar ista suposta mellora nas súas fillas, os país as obrigaban, xa de moi cativas a levar os pés fortemente cunha vendaxe para sortear o seu normal desenrrolo. Pode supoñerse o padecementos os que estaban condeadas as pequenas e tamén as rapazas, pois istas derradeiras deberan levas uns zapatiños xuntísimos para que os pés non creceran de maís. Hoxe en día, ista costume vaise perdendo con prontitude.

A que se mantén ainda é a de deixarse medrar unha trinca nos homes. As novas correntes de civilización que, de algúns anos cara eiquí, advírtense tanto en ” China “, como, non puideron resolver a os chineses a que inmolen as súas trenzas.

” China ” ten cidades moi poboadas: ” Pekín “, ata fai uns 25 anos, foi a cidade de maior extensión do planeta. non é extrano, pois os fogares chineses son baixos; e se ” Madrid “, poñamos un exemplo, tivese os seus edificios todos de pranta baixa, a área que entón tomaría fora catro ou cinco veces a que ten agora. ” Pekín ” con a súa poboación de máis de un millón de poboadores, ten unha extensión inxente. Conta con unha rúa, que remata fronte o pazo imperial, a cal atravesa a ” Ciudad Tátara ” e deconta cruzando a cidade chinesa, n’unha lonxitude de moitos kilómetros.

” Nanking “, cuxo nome quere dicer a ” Corte del Sur “, é unha gran cidade éguida nas ribeiras do ” Yang-Tsé Kiang “. É a capital literaria, e n’ela pasan os exámens os que desexan levar cargos públicos. Teñen unha fastuoso roque de terracota. Hoxe desfeita por cachos.

” Hong-Kong ” é o gran peirao anglosaxón da ” China “; o conforman unha illa posta na embocadura do río ” Si-Kiang “, o río de poñente.

” Cantón ” que en chinés ten o significado de ” Ciudad Ideál “, ten a chamativa vista de numereiras casas sobor de chalanas vellas. O problema da morada fíxose complexa para aquelas xentes pobres e apearon os seus fráxiles fogares sobor dos capacetes húmidos dos xuncos inservíbels.

” Hang-Chen ” é tamén cidade, con un millón de poboadores, atopada no moi lonxe de ” Shang-Hai “.

Nas ribeiras chinesas os europeos posuían varios dominios: amáis de ” Hong-Kong “, que comentei, pertence a os anglosaxóns, atópase a cidade de ” Macao “, que pertencen a ” Portugal “. N’ista cidade o afamado poeta potuxés ” Luís de Camoes ” compuxo o seu gran poema ” Los Lusíadas “. ” Francia ” posúe na ribeira, o territorio de ” Kuang-Chen “, que ten un millón de kilómetros cadrados, con unha poboación de preto de 200,000 poboadores.

Máis o norte que ” China ” atópase ” Siberia “, o país silencioso e apesarado que sofre as severidades de invernos inacabábels, desfrutando de curtos veráns. Namentres os primeiros, unha mesta cobertura de xelo e sóe manterse n’un silenzo de morte, as inxentes chairas siberianas. Con a chegada da primaveira, comezan derreter as neves e entón as augas enchen as terras en colosáis extensións, porque os ríos non poiden levar tantos caudáis o mar e teamén porque as súas embocaduras, atópadas máis o norte, fican xeadas.

No verán, curto e seco, o sol quenta a terra, e os cereáis xeminan, medran e madurecen axiña, como se permitiran que logo de agosto ven outra vez sobor do país un fuxidío outono para afundirse a naturaza novamente no coxilar xeado d’un inverno longísimo de sete u oito meses.

Os chineses sinalan con intensidade no corazón dos nenos o amor filial. Para tomar un exemplo d’elo, meu avoiño contoume dous pequenos contos.

Os pais de " Wu-Mang " - díxome - que é fermoso neno de nove anos, obrigado a ir sempre sen calzas por que sonche tan pobres seus pais que non poden mercarlle zapas, teñen que traballar moito para poder xantar.
Isto o sabe o pequeno, e cada día, cando seus pais durmen xa, " Wu-Mang " escorrégase en silencio do seu leito e vai o habitáculo do seus pais. Unha vez alí, ponse xunto a cama dos mesmos, con a finalizade de que os  cínifes lle tanxen a él e deixen de tanxer os seu pais. D'iste xeito, sacrificase él, e acouga, os seu pais das tanxeduras dos cínifes e de non poder durmir.

" Yen ", cando foi pequeno, foi o gozo dos seus pais, e lles aledaba sempre con os seus xogos e das viveza do neno, porque íste foi un xoven. Mais " Yen ", que o entendía, decontaba os seus xogos e risadas. 
Pasaron máis anos. " Yen " volveuse un home chegado e seus pais uns velliños apesarados: máis a ístes non lles faltaba ainda o coidado do fillo, nin os seus xogos, nin as súas risadas.
" Yen " é vello xa, e seus pais atópanse tan esgotados que non poden valer, nin camiñar. Mais  " Yen ", para facer máis levadeira e menos apesarada a lonxeba vellez dos mesmos, deconta xogando como un neno pequeno, e lles da ledicia con as súas risadas, súas grazas, e súas ocorrencias.

Con roteiro as Filipinas. – Manila.

Logo facer algunhas visitas polos arredores de ” Tokio ” e ” Yokohama ” e acougar tres días na pousada . Tempo que aproveitou o avó para darlle o a adeus as súas amizades, aveciñamonos nas nosas cabinas no veleiro ” Galacea ” o cal non votou moito tempo en facerse o mar.

Cruzámolo mar interior do ” Japón ” e pásamos fai moito, polo estreito de ” Gorka ” xunto a ” Toshima “, lugar onde a frota xaponesa bateu e escachou a armada rusa. Logo metímonos xa no mar ” Oriental de la China “.

Facemos roteiro a ” Shang-hai “, o gran peirao chinés e internacional o influxo do movemento d’iste fastoso peirao foise axeitando alí unha gran cidade de dous millóns e medio de poboadores. A cidade érgese preto a embocadura do gran río chinés ” Yang-Tzie Kiang “. Xunto os peiraos vense edificacións europeas e moitas axencias mariñas, coruscando ístas os brasóns e bandeiras dos seus correspondentes países.

Baixamos con pai e o avó e metímonos por unha ampla rúa, chea de movemento e traxin; chamoume a atención o ver que os cartaces dos comerzos os poñen eiquí ornados con banderolas d’iste xeito o mesmo sistema do ” Japón ” e é moi dispar o xeito europeo.

Entramos nun café a tomar unha cunca d’iste líquido ; ainda que e corrente que o chinés tome té, n’istas cidades cosmopolitas atópanse locais fastuosos onde se pode tomar tamén unha cunca de café.

De volta o veleiro, iste non votou moito tempo no peirao, e partiu de novo con roteiro dereito a ” Manila “.

Dixo o avoiño, que teñen tamén unha temperatura boa en ” Manila “, dime que mañá contarame tousas de alí. D’istes xeito o chegar a capital de ” Filipinas ” terei maior impresión do país e o froito da miña visita poderá ser de maior claridade.

En ” Shang-hai ” e en mar aberto chaman o coidado moitas chalana chinesas con ornamentos de dragóns e pintadas moi exaxeradas: o velamen pintarraxeado é tamén moi xeitoso. Moi orixinal de certo, istas chalanas, mais en verdade semellan un transitar manso.

O avoiño cumpliu o seu ofrecemento a tarde, sentados todos xuntos na gran andadeira do veleiro, desfrutando d’un tempo caralludo, e admirando as augas azúis do mar da ” China “, contoume cousas d’un gran interese sobre as illas ” Filipinas ” a cuxa capital chegaremos mañá pola mañá, Dio lo queira.

As ” Filipinas ” ata 1898 pertenceu a ” España “, atópadas a medio camiño entre o mar da ” China ” e o ” Pacífico ” é en tal cantidade o número das súas illas que se lle supoñen preto de 1400 contando con os illotes.

A natureza do seu chan é oceánica, e sofren alí tamén con periocidade, os tremores; o clima é tropical, e a conentración da calor produce nos naturais e nos estranxeiros, que eiquí viven unha relaxación pronunciada das forzas.

Por mor do clima e a moita humidade, a vexetación desenrrolase vizosa e exuberante chegando as fragas ata as cumios dos máis elevados montes. A vexetación d’istas fragas e cultivos de arroceiras, de tabaco, de café e do cotón, constitúen a maior riqueza do agro do país.

O besta que alí axuda o agroeiro na súa tarefa é o búfalo, semellante o boi con grandes e achatados cornos; é curioso o feito de que non se encontran bestas nas xunglas de ” Filipinas “.

As dúas illas maiores son as de ” Luzón “, o norte, que é a máis poboada e a mellor cultivada, e a de ” Mindanao ” o sur. Na primeira e dirixida cara o ” Asia “, atópase ” Manila ” o fondo da rada do seu nome.

Suponse que os primeiros poboadores d’istas illas foron xente duna tece acaramelada escura da casta oceánica, individuos todos de curta talaxe; chegando logo primeiro os malaios ( Indos ou indios, primordialmente ), e a posteriori moitos españois. A mistura de todas istas castas orixinou o tipo de hoxe en día do filipino.

As illas foron descubertas polo percorrido de ” Magallanes “, a cal saiu de ” Sevilla ” o 10 de agosto de 1519 e logo de un ano máis tarde dobrou o estreito do seu nome na ” América del sur ” ; ” Magallanes ” moreu eiquí, nas ” Filipinas “, o tentar sufocar un levantamento que produxose entre os indíxenas.

” Magallanes ” non deu nome a istas illas, se non que deullo logo máis tarde o navegante español ” Villalobos “, chamando as ” Filipinas ” na honrra o entón ” Príncipe de Asturias “, tempo despóis ” Felipe II “.

Quén alixerzou a conquista das mesmas para ” España ” foi ” Legazpi “.

Non é extrano que tantos españois prefiriran paraxes tan alonxados do seu país. Con anterioridade do descobremento de ” América ” os poucos buques que chegaban as ” Indias “, deberan de dar unha volta a ” África ” polo ” Cabo de Buenaesperanza “, pois no se atopaba salvado o país pola canle de ” Súez “.

Do comerzo fariase en ” Europa ” as especies, que encarnaban unha verdadeira riqueza comercial. Logo descoberta ” América ” e coñecido xa o ” Pacífico “, os españois xulgaron millor chegar as ” Indias ” polo ruteiro de ” América “. D’iste xeito os buques españois saían do ” Perú ” ou de ” Méjico “, e atravesando o ” Pacífico ” chegaban as ” Indias “, e pouco tempo despóis a enseada de ” Manila “.

Segundo o prometido ista mañá chegábamos a ” Manila “; a esquerda d’ista gran enseada, érgese o monte da ” Sierra de Marivela “. Lindando a enseada, a man dereita vemos ” Cavité “, o apesarado lugar onde houbo unha batalla naval entre os ” Estados Unidos ” e ” España ” en 1898. A o fondo, mostrase o peirao e os caseríos de ” Manila “.

O desembarcar n’ista cidade, fágome cargo que é máis poboación de grande significación comercial e industrial. Din que ten máis de 200,000 poboadores e pola súa grande extensión e polo fervor das súas rúas, dixera que tería ainda máis dabondo.

Entre os seus edificios máis notábels atópanse a catedral, o axuntamento, a bibloteca, a universidade que foi erixida polos dominicos.

O meu avoiño semella un pouco apesarado, o pasear por istas rúas, e o admirar os monumentos e edificios que, como a sé, o axuntamento, e a universidade, tanto ainda falaba de ” España “. Pai dase de conta d’elo e, como protestando que se nos fai tarde tornarémos cedo o veleiro.

O veleiro leva áncoras e, cando escribo istas liñas a cidade xa pérdese con lentitude da nosa vista entre a brétema que comeza a coller forza no mar.